Vraag je je ook weleens af of avondtrainingen echt zo slecht voor je zijn — of misschien juist de verborgen turbo voor je dag? Onlangs hoorde ik op kantoor hoe m’n collega’s fanatiek discussieerden over sporten na werktijd. Eén van hen zweert bij hardlopen rond acht uur, een ander klaagde dat hij na een late sportschool-sessie altijd half in coma lag. Wat is nou waar? Tijd voor een eerlijke duik in de wetenschap, gecombineerd met de — tja, soms wat tegenstrijdige — praktijkervaringen rondom trainen na 19:00.

Laten we eerst de feiten pakken

Volgens onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (en ik ken toevallig iemand die daar promotieonderzoek doet — dus geloofwaardig genoeg) blijkt dat onze lichaamsklok slimmer is dan je denkt. Na 19:00 uur, als veel mensen alweer met een mok thee op de bank zitten, is je lichaam vaak juist alert. Je spierkracht piekt tussen 16:00 en 21:00, reactie- en coördinatievermogen schieten zelfs omhoog. Science zegt: laat sporten is niet per se slecht.

Maar hoe zit het met slapen?

Dit verhaal hoor ik zó vaak: “Als ik om 21:00 nog ga zwemmen, kan ik nooit slapen”. Klinkt herkenbaar? Het klopt — na intensief sporten maakt je lijf adrenaline aan, je temperatuur stijgt, en daar heeft je slaapcyclus soms geen zin in. Maar… een experiment uit Amsterdam vorig jaar wees uit: als je minstens een uur tussen sporten en slapen laat (en niet meteen keiharde energiedrankjes tankt), val je net zo makkelijk in slaap als na het NOS Journaal. Dus niet voor iedereen een ramp, al werkt het misschien bij mij nét iets beter dan bij jou.

Slim omgaan met avondtraining — Geen raketwetenschap

Oké, je wilt die avondtraining niet skippen maar tóch goed slapen. Hier wat dingen die bij mij en mensen om me heen werken (laatst in de groepsapp nog bevestigd):

• Ga voor cardio of kracht, maar houd de laatste 15 min rustig: rustig aftrainen is je vriend
• Geen zware maaltijd na het sporten — krijg je spijt van, sowieso
• Warme (!) douche na afloop — collega zweert erbij, schijnt echt te helpen voor ontspanning
• Scherm uit na je training (ja, Netflix lonkt — maar felle schermen vragen om slapeloosheid)

En is het gezonder?

Hier wordt het interessant. Diverse studies — waaronder eentje uit Rotterdam, begin dit jaar — lieten zien dat avondtrainers in de regel hun stress beter kwijt raken. Cortisol (het beruchte stresshormoon) daalt flink, mits je jezelf niet over de kop werkt. Maar aan de andere kant: sommige mensen melden juist meer onrust na late bodypump. Het lijkt dus deels een kwestie van uitproberen. Mijn buurman loopt hele marathons na 20:00 en slaapt als een roos, ikzelf? Als ik drie keer per week ‘s avonds sport, ga ik na dag twee alsnog over op ochtendrondes…

Laat trainen: iets voor jou?

Op de sportschool bij mij om de hoek — die keten met die felgele logo, je weet wel — zie ik ‘s avonds altijd een bonte mix. Studenten, nachtwerkers, vaders die het spitsuur even moeten ontvluchten. Het sociaal aspect (kom maar eens om 21:30, dan weet je wat ik bedoel) is groot. Misschien is dat nog wel de belangrijkste winst: avondtraining is ook gewoon even tijd voor jezelf.

In het kort — moet je wel of niet na 19:00 trainen?

Misschien ben ik gewoon eigenwijs, maar voor mij werkt een mix het best. Drie avonden trainen betekent bij mij soms topenergie, maar soms knallende vermoeidheid. Voor de meeste mensen geldt: let op je herstel, plan je dag handig, en kijk wat bij jouw lijf (en agenda) past. En misschien kom je, net als mijn collega, tot de conclusie dat de avond jouw fit-moment is. Of niet — kan ook. In ieder geval, probeer het eens een paar weken en deel vooral je ervaringen. Wie weet — misschien mis je anders wel het beste deel van de dag 😉