Iedereen herkent het wel: je staat in een te kleine keuken in Amsterdam-Noord, gooit zo’n pak penne in het water — vijf minuten later heb je een dichtgekoekte klont macaroni in plaats van een sierlijk Italiaans gerecht. Minder charmant. Wat gek is: bijna niemand doet het écht goed, zelfs in onze familie-appgroep zijn hierover dagelijks discussies.
Recent las ik iets opvallends op een Italiaans forum. Het gaat niet om olijfolie, niet om roeren, maar om zout. En niet zo’n beetje ook — dat verandert echt alles. Althans, volgens mijn buurvrouw, en zij weet verdacht veel over eten.
De grootste vergissing: water dat niks smaakt
Laten we heel eerlijk zijn. De meeste Nederlanders gooien gewoon een snufje zout erbij, meer uit gewoonte dan overtuiging. Maar dat is eigenlijk zonde. Als het water nergens naar smaakt, krijgt je pasta dus óók weinig smaak — en plakt het veel sneller.
Wat bedoelen Italianen als ze zeggen dat pasta water zo zout moet zijn als de Middellandse Zee? Serieus, proef het eens als experiment. Mijn collega in Utrecht dacht dat het een grap was, maar stond echt versteld.
De ‘zouttruc’ stap voor stap
- Zet een grote pan water op (liever te groot dan te klein — anders wordt het kleffig).
- Voeg per liter water minstens 10 gram grof zeezout toe. Ja, dat lijkt veel. Maar geloof maar: de helft blijft in het water achter.
- Pas als het echt kookt, pasta erbij. Meteen goed even roeren.
- Laat de pasta zonder deksel koken. Blijf af en toe roeren, vooral meteen na het toevoegen.
- Giet af, maar spoel nooit(!) na met koud water — aanrader van mijn moeder trouwens, maar dat is dus niet de bedoeling.
Het klinkt simpel, toch zie ik bij vrienden thuis nog regelmatig dat het gebeurt: te weinig water en te weinig zout. En eerlijk is eerlijk — soms deed ik het zelf ook verkeerd. Maar sinds ik met deze zouttruc experiment, plakt mijn pasta eigenlijk nooit meer. Misschien heb ik gewoon geluk gehad…
Waarom werkt het?
Als je genoeg zout gebruikt, stijgt het kookpunt licht. Maar veel belangrijker: zout maakt het zetmeel aan de buitenkant van de pasta ‘strakker’, waardoor het minder snel kleeft. Vooral bij verse pasta (regionale toppers: De Pastafabriek in Rotterdam) merk je dit mega snel.
En door veel water te gebruiken, spoelt het zetmeel makkelijker weg — minder pap, meer beet. Mijn vriend uit Groningen vindt het “gewoon chiller eten zo”, hoewel zijn timing met afgieten altijd discutabel blijft.
Fabels en valkuilen
- Olijfolie in het water — Vergeet het. Het helpt niet tegen plakken, al ruik je misschien even Italië.
- Te vroeg afgieten — Pasta hoort stevig, niet knapperig of papperig. Proef dan gewoon even tussendoor.
- Afschrikkende tips van YouTube — Mijn zus kwam laatst met een TikTok-hack met ijsblokjes. Werkt voor geen meter.
Een onverwachte bonus: veel meer smaak
Die zouttruc doet nog iets: je saus wordt veel lekkerder, omdat het zout in de pasta blijft zitten. Zelfs simpele tomatensaus krijgt meer diepte. M’n collega zegt zelfs dat hij sinds kort geen pakjes meer gebruikt — “Het smaakt ineens alsof je bij Vapiano eet”, beweert hij. Nou ja, misschien overdrijft hij ook een beetje.
Dus… hoe nu verder?
De volgende keer dat je pasta maakt (misschien wel vanavond alweer?), probeer ‘m dan écht zout genoeg te koken. En ben niet bang om te proeven — dat deden ze volgens mij vroeger in Italië ook gewoon. Heb jij nog van die rare pastarituelen die familie je heeft geleerd? Of een drama-ervaring met plakspaghetti op eigen studentenkamer? Laat het weten hieronder, want ik ben benieuwd of ik de enige ben die hier al jaren mee worstelt.
In ieder geval: fijne maaltijd — en succes met het experiment!
