Stel je voor: je staat bij de kassa van Albert Heijn, graait in je tas naar een plastic kaart, maar — ineens besef je hoe weinig je ‘m eigenlijk nog gebruikt. Creditcards in Nederland? Het lijkt bijna zo ouderwets als cheques (wie heeft die ooit in z’n hand gehad trouwens?). Volgens een rapport van De Nederlandsche Bank zakte het gebruik in 2023 weer flink. en toch… er gebeurt iets verrassends wat bijna niemand verwachtte.

De creditcard verliest terrein — maar wat komt ervoor in de plaats?

Het voelt een beetje als de overgang van Hyves naar Facebook: opeens was iedereen ergens anders te vinden. Serieus, toen ik vorig jaar mijn creditcard wilde vernieuwen, vroeg de kassière bij HEMA bijna verbaasd: “Heeft u nog wel een creditcard nodig?” In veel grote steden, Amsterdam voorop, zien we steeds minder creditcards (behalve bij toeristen uit Groot-Brittannië die zich afvragen hoe contactloos betalen werkt).

Wat gebruiken we nu dan, hoor ik je denken? De cijfers zijn duidelijk: Nederlanders stappen massaal over op betaalapps en digitale wallets. Vooral iDEAL blinkt uit, en sinds kort groeit Tikkie opvallend — niet alleen onder jongeren. Het heeft iets simpels: gewoon via je telefoon, geen gedoe met plastic pasjes die je altijd kwijt bent.

Waarom zijn creditcards ineens zo onhandig?

• Beperkte acceptatie: Bij de lokale bakker of snackbar in Utrecht kijken ze je vaak wazig aan als je een creditcard aanbiedt. Pin of mobiel? Geen probleem. Maar creditcard — “Sorry, dat kan niet.”
• Lange verwerkingstijd: Mijn collega klaagde vorige maand nog over de traagheid bij online shoppen: “Met iDEAL is het direct geregeld. Met creditcard ben ik een dag verder.” Best irritant.
• Oudere generatie blijft hangen: Mijn moeder zweert bij haar creditcard “voor noodgevallen.” Maar zij reist vaker dan ik en boekt soms nog hotels in het buitenland — daar werkt het wel. Hier? Eerlijk, ze gebruikt ‘m bijna nooit.

Contactloos en mobiel: even veilig én sneller

Persoonlijk heb ik maanden geleden Google Pay ingesteld. Geen gedoe meer met pincode onthouden of pasjes zoeken. In Rotterdam pakken trams en metro’s zelfs gewoon je mobiel. Veiliger voelt het trouwens ook. In een WhatsApp-groepje van vrienden hoorde ik dat ze liever even “gleuven” met hun telefoon dan risico lopen op skimmen — al weet ik niet of dat risico écht zo groot is hier…

Cash verdwijnt — maar wat als je offline moet betalen?

Natuurlijk: er zijn situaties waarin digitaal niet werkt. Vorige maand viel het pinapparaat uit bij mijn kapper in Haarlem. Opeens stond er een rij met mensen die elkaar aankeken: “Heeft iemand nog cash bij zich?” Uiteindelijk betaalde iedereen met een Tikkie — ideaal, behalve dan als je mobiele data op is. In het OV of op festivals blijft zo’n backup soms handig, maar het voelt steeds meer als uitzondering.

Wat betekent dit voor jou?

• Overweeg om je creditcard uit je portemonnee te halen — waarschijnlijk gebruik je ‘m nauwelijks nog.
• Check welke betaalapps jouw bank aanbiedt, veel zijn gratis en direct te koppelen.
• Bewaar misschien één fysieke pas, bij voorkeur een gewone bankpas, voor noodgevallen of reizen.
• Oefen één keer met een digitale wallet, gewoon thuis met een bekende. Het is makkelijker dan je denkt — al verschilt het per telefoon wat instellingen betreft.

Kortom, creditcards lijken hun tijd gehad te hebben in Nederland. En wie weet: over twee jaar lachen we om het idee dat je ooit nog met plastic betaalde. Hoewel… misschien geldt dat niet voor iedereen. Mijn buurman zegt altijd dat niks zo betrouwbaar is als contant geld — maar hij maakt ook nog ouderwets koffie met zo’n pruttelpot.

Hoe zit het bij jou?

Gebruiken jullie thuis nog creditcards? Of ga je net als ik liever “mobiel” verder? Deel je ervaring — benieuwd of ik de enige ben die zijn creditcard soms vergeet op te zeggen…