Even voorstellen: stel je voor, elke ochtend heb je geen stress meer om het huishouden – een kwartiertje per dag schoonmaken en je huis is netjes. Klinkt als een fabeltje, toch? Maar maanden geleden hoorde ik van een Noorse collega dat dit bij hen heel normaal is. Sterker nog, in Zweden en Denemarken is 15 minuten poetsen standaard. Hoe doen ze dat? En werkt het ook bij ons, in de chaos van Nederlandse gezinnen? Tijd om het uit te zoeken, hoewel ik betwijfel of ik het zelf zo voor elkaar krijg…
De Scandinavische schoonmaakfilosofie – minder is meer
Scandinavië staat bekend om slimme, relaxte gewoontes – van minimalistisch wonen tot fika (koffiepauzes). En jawel, dat zie je terug in hun schoonmaakroutines. In plaats van uren schrobben, poetsen ze kort maar consequent. Heel eerlijk: toen ik het voor het eerst hoorde, dacht ik dat iemand me in de maling nam.
- Kleine klusjes elke dag: In plaats van een zaterdag vol met schoonmaak, doen ze elke dag iets kleins.
- Structuur in het huishouden: Mijn buurman – halve Zweed – wast áltijd op dinsdag, stofzuigt op donderdag, even afnemen op vrijdag. Zo simpel was het blijkbaar.
- Minder spullen, minder schoonmaak: Opvallend: ze hebben weinig losse prullaria. Volgens mama-van-een-vriendin in Göteborg (‘less is more!’) scheelt dat enorm in afstoffen.
Praktische tips uit het hoge noorden (die echt werken)
Nu het belangrijkste: hoe pakken zij het aan? Hier de simpele trucs die ik oppikte – sommige heb ik geprobeerd (en soms geef ik het na een week alweer op…):
-
Maak schoon direct na gebruik.
Klinkt makkelijk. Scandinavische vrouwen (“mijn moeder zei altijd: nooit wachten!”) vegen de tafel meteen na het eten af, niet een uur later. Kleine moeite, groot effect. -
Houd het overzichtelijk.
Zij maken geen ellenlange to-do-lijsten. Eén kastje per dag – vandaag dit, morgen dat. Niet alles tegelijk, wat ik zelf soms wel probeer op zondag (altijd spijt daarna). -
Digitaliseer.
In veel Noorse gezinnen hangt een digitaal schoonmaakschema op de koelkast. Iedereen krijgt een taak via een app. Kan bij ons thuis spannend worden, maar misschien bij u wél een succes? -
Gebruik eenvoudige, natuurlijke middelen.
Veel Zweden zweren bij groene zeep of gewoon azijn – geen honderden dure flacons. Dat luchtje erbij neem je voor lief.
“Hygge”, “Lagom” en het mentale effect: minder stress
Laatst in de groepsapp op m’n werk: iedereen klaagde over poetsen, behalve Jasper – zijn vrouw komt uit Kopenhagen en poetst “nooit meer dan een kwartier per dag”. Volgens haar draait het om balans (“lagom”) en gezelligheid (“hygge”), niet om perfectie. Minder opruimstress, meer tijd voor koffie of wandelen. Misschien hebben ze gelijk – of is het wishful thinking?
Werkt het ook bij Nederlanders?
Zelf heb ik een maandje geprobeerd (met wisselend succes). De eerste week voelde het alsof er niks veranderde: ik bleef spullen verplaatsen, maar het huis was wel rustiger. Mijn moeder vond het chaotisch (“bij ons rook je altijd dat het schoon was!”). Toch bespaarde ik tijd. Misschien is 15 minuten per dag voor iedereen niet haalbaar – met 3 kinderen in huis lukt het me in ieder geval zelden. Maar de simpele gewoontes zijn best besmettelijk.
- Begin klein: één minuut afnemen is beter dan uitstellen
- Vraag huisgenoten om hulp (met een tikje humor, werkt het best)
- Sla een dag over als je geen zin hebt – je mag best lui zijn
Kortom: misschien poetsen we hier nooit zoals in Oslo, maar een beetje Scandinavië in huis halen kan geen kwaad. Of je nu alles in één keer doet of stukje bij beetje – wie weet werkt het. En mocht u nog gouden tips hebben: deel ze gerust in de reacties. In ieder geval kunnen we stoppen met ons schuldig voelen als het niet elke dag spik en span is… in Noorwegen begrijpen ze dat allang.
