In de supermarkt, op kantoor of tijdens een eerste date: binnen enkele seconden hebben mensen hun oordeel klaar. wisten jullie dat één gezichtsuitdrukking vaak doorslaggevend is voor de eerste indruk? Onlangs zei mijn buurvrouw nog: “Zelfs op m’n slechtste dagen krijg ik meer sympathie met één simpele blik.” Geloof het of niet, je hoeft er niet eens voor te glimlachen, al helpt dat soms wel…
Het geheim van sympathie in een split second
Volgens een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam bepaalt niet zozeer wat je zegt, maar vooral hoe je kijkt – letterlijk. Die micro-expressie, dat heel korte moment van openheid in je gezicht, wordt razendsnel opgevangen door anderen.
Laat ik eerlijk zijn: een open blik met lichte opgetrokken wenkbrauwen en subtiel ontspannen mondhoeken doet vaak wonderen. In Utrecht op de Neude zag ik mensen die alleen al met hun houding in het gezicht anderen op hun gemak stelde.
Waarom vinden we sommige gezichten meteen aardig?
Het draait niet alleen om schoonheid. In ons groepsappje van werk was laatst discussie: “Waarom klik je bij de ene meteen, en bij de ander nooit?” Blijkbaar voelen we ons sneller op ons gemak als iemands gezichtsuitdrukking overeenkomt met wat wij kennen als ‘veilig’ of ‘vertrouwd’. Dat is evolutionair bepaald — daar kom je lastig onderuit.
Een zachte oogopslag, lichtere wenkbrauwen, geen samengeknepen lippen. Mijn collega zegt altijd: “Je merkt het direct als iemand in z’n hoofd zit of openstaat.” Al moet ik erbij zeggen: soms zie ik mezelf per ongeluk heel nors kijken als ik geïnspireerd ben. Kan ook.
Wat kun je concreet doen? Drie tips van mensen die het geprobeerd hebben
- Let op je wenkbrauwen: Trek ze niet te veel samen—probeer ze lichtjes op te tillen als je een gesprek begint. Klinkt klein, maar verschil is groot. Mijn moeder zegt altijd: “Moet je zien hoe anders iemand reageert.”
- Rechtop en niet te houterig: Hoe je zit of staat beïnvloedt je expressie direct—probeer maar eens! Is het in Rotterdam net zo als in Amsterdam? Geen idee, maar bij mij werkte het in de trein naar Leiden vorige week…
- Spelen met je mondhoeken: Je hoeft niet als een clown te glimlachen, gewoon een ontspannen, kleine glimlach doet wonderen. Als je niet zeker weet hoe dat moet: denk aan iemand die je graag mag. Dat werkt voor mij, hoewel ik niet zeker weet of het bij iedereen zo helpt.
Is het altijd te sturen?
Hier zit een lastige kant — we zijn geen robots. Soms lukt het niet. Mijn buurman, echte Hagenaar, kan soms super open kijken, maar zodra hij boos is: geen redden meer aan. Dat is gewoon menselijk. En in sommige culturen (Turks-Nederlands bijvoorbeeld) worden hele open blikken soms niet direct als sympathiek gezien, opvallend genoeg.
Dus: niet te streng voor jezelf!
Waarom doet het er nu zó toe?
Sinds corona zijn we bewuster van gezichten — gezichtsuitdrukking maakt weer meer verschil dan ooit. Op de Haagse Markt merkte ik onlangs: mensen zoeken bijna hongerig naar openheid bij een ander. De halve communicatie valt weg via mondkapjes, dus nu alles weer zichtbaar is, registreren we elke minifrons.
En hoewel niet ieder van ons een van nature open uitstraling heeft — beetje oefenen helpt wel. Echt, al is het maar om net wat fijner te reizen, te werken of zelfs gewoon boodschappen te doen. In het weekend bij Albert Heijn heb ik gemerkt: wie een open blik werpt, wordt sneller geholpen. Misschien toeval, misschien niet.
Kortom: het zit ‘m in de kleine blik…
De volgende keer als je een nieuwe collega ontmoet, een biertje bestelt of met je buren kletst — let eens op. kleine wijzigingen in je gezichtsuitdrukking maken écht verschil. Of ik alles goed uitleg? Hmm, misschien niet, maar in het dagelijks leven merk ik dit steeds vaker op. In ieder geval: experimenteren kan geen kwaad, toch? Deel vooral in de reacties of je het herkent — ben benieuwd!
