Weinig mensen weten: waarom 15 minuten studeren effectiever is

Wist je dat 15 minuten leren per keer vaak effectiever is dan uren blokken? Ontdek waarom korte studiesessies zo goed werken en probeer het zelf!

Wist je dat je hersenen al na een kwartier leren langzaam afhaken? Dit las ik laatst in een knetterinteressante wetenschappelijke blog — ergens halverwege, want eerlijk gezegd heb ik ‘m daarna niet eens afgemaakt. En toch was die ene regel genoeg om te denken: moet ik echt zo hard blokken voor die taaltoets, of kan het met minder ook?

Nou, mensen overschatten zichzelf vaak als het om concentratie gaat. Grote colleges, toetsen, zelfs die verplichte online cursus van het werk — we plannen alles in blokken van uren achter elkaar. Maar volgens steeds meer experts — en mijn oud-klasgenoot Jasper, die tegenwoordig memory-trainingen geeft in Rotterdam — haal je meer uit kleine stukken leerwerk.

Waarom dat kwartier zo krachtig werkt

  • Je brein werkt in sprints, niet in marathons — Na 10 à 15 minuten raken je synapsen een beetje uitgeput. Nieuwe info blijft gewoon minder goed plakken. Gek, hoe niemand dat op school vertelt.
  • Kort leren dwingt je te focussen — Probeer maar eens op je telefoon te kijken als je maar 15 minuten hebt. Onmogelijk, echt waar. Er is simpelweg geen ruimte voor.
  • Herhalen wint altijd van uren blokken — Volgens mijn collega Dieuwertje, die alles met to-do-lijstjes doet, is herhalen op verschillende momenten de sleutel. En dat doen we veel makkelijker als je leert in kleine brokjes.

student studying for 15 minutes with timer on desk

Praktische tips: zo pak je het aan

Op papier klinkt het leuk: “gewoon even 15 minuten leren.” Maar ik weet uit ervaring — ik probeerde het begin dit jaar met Spaans — dat het begin altijd even wennen is. Hieronder wat dingen die voor mij (en een paar mensen in onze studiegroep) wél werkten. Misschien zit er wat voor je tussen:

  1. Twee of drie keer per dag een kort blokske
    Zet een timer (mag gewoon op je telefoon, of zo’n ouderwetse kookwekker van de Blokker) en laat alles vallen. Alleen je les, boek, worksheet of app.
  2. Schrijf na afloop één ding op dat je wilt onthouden
    Doe dit echt elke keer na zo’n kwartiertje. Het lijkt nutteloos, maar ik merk dat ik daardoor minder vergeet.
  3. Laat je omgeving het weten
    Mijn vriendin lacht me altijd uit als ze me ziet met die timer. Maar eerlijk: zodra zij weet dat ik ‘even studeer’ krijg ik vier keer minder vragen over waar de oplader ligt. Werkt prima.

closeup short study session student smartphone timer

Is langer leren dan onzin?

Niet per se. Voor grote projecten — denk aan scripties, tentamens — moet je er soms wél even voor gaan zitten. Maar zelfs dan blijkt: wie tijdens lange studiesessies elk kwartier een paar minuten pauze neemt, blijft scherper. Mijn buurman Tim (tandarts in Gouda) zweert erbij, al zegt hij soms wel dat hij “er nog handiger in wil worden”.

Waar werkt het (niet) voor?

Ik zal niet doen alsof deze techniek alles oplost. Voor feiten stampen, talen leren of begrippen snappen is 15-minutenstudie top. Voor complexe essays schrijven? Niet altijd ideaal — hoewel sommigen het opdelen in stappen dan weer wél fijn vinden. misschien werkt het gewoon heel persoonlijk… In ieder geval hoorde ik laatst in onze groepsapp dat zelfs basisschoolkinderen in Haarlem nu met kwartiertjes werken en dat het motiveren scheelt.

Kleine moeite, groot verschil

Dus, of je nu een opleiding volgt, een cursus doet of een hobby probeert op te pakken: geef jezelf die 15 minuten. Je zult verrast zijn hoeveel je onthoudt na een paar dagen. En als je het niks vindt — ach, je bent ook maar een kwartier kwijt. Laat gerust weten hieronder of het voor je werkt, of dat je toch vasthoudt aan de ouderwetse marathonsessies. in ieder geval: succes met wat je doet. En vergeet niet, iets korts doen is nog altijd beter dan helemaal niks.