Opgeruimd staat netjes — maar wat als die stapel oude schoolboeken in je kast je nog kan verrassen? Onlangs kwam ik op de zolder van mijn ouders weer zo’n doos tegen. Even dacht ik: papierbak, klaar. Maar mijn buurvrouw (ze werkt op een basisschool) liet me iets zien waar ik serieus nooit eerder over nadacht… Het werkte niet alleen beter dan recyclen, maar leverde me nog wat onverwachts op.
Waarom oude schoolboeken niet waardeloos zijn
In Nederland worden er elk jaar tienduizenden kilo’s leerboeken weggegooid. Best zonde — veel boeken zijn nog prima bruikbaar. Misschien denkt u: “Tijden veranderen, lesstof ook.” Klopt. Maar de waarde van die boeken ligt niet alleen in de inhoud. Bijvoorbeeld, in ons buurtcentrum wordt elk jaar een “boekenswap” georganiseerd. Drie maanden geleden ruilde ik daar mijn oude biologieboek tegen een roman. Was verre van gepland, maar blijkbaar is dat hier (in Utrecht) een ding.
Drie slimme dingen om met je oude schoolboeken te doen
Hier de opties die ik of bekenden daadwerkelijk getest hebben — en waar je misschien nog wat aan hebt.
- Doneer aan taallessen voor nieuwkomers. Veel AZC’s en stichting Taal Doet Meer zoeken schoolboeken als oefenmateriaal. Mijn collega Merel gaf haar oude grammatica-boek en zegt dat het “binnen een dag” geadopteerd werd. Soms krijg je er zelfs een bedankkaartje voor.
- Maak een creatieve planner of junk journal. Ongeveer een maand geleden zag ik op TikTok (ja, ik weet het…) hoe mensen oude atlaspagina’s gebruiken om unieke planners te maken. Zelf geprobeerd — beetje geklieder, maar het resultaat was leuker dan een HEMA-notitieboekje.
- Start een minibieb in de wijk. Mijn moeder begon in haar straat een kastje met boeken (echt zo’n Nederlandse gewoonte inmiddels). Schoolboeken zijn verrassend populair onder scholieren die huiswerk willen voorbereiden. Af en toe zie je zelfs kinderen uit groep 7 rondsnuffelen.
Even praktisch: zo pak je het aan
- Vraag rond in buurtapps of buurtcentra of ze boeken inzamelen.
- Plaats je aanbod op Marktplaats of Facebook Marketplace, soms is er een lokale ruilgroep.
- Gebruik stevige dozen als je gaat doneren, want nat geregend is niemand blij mee.
Waarom deze truc soms beter werkt dan weggooien
O, en nog iets: door weg te geven of te ruilen, bereik je soms mensen die het écht kunnen gebruiken. In ons chatgroepje van de wijk vertelde iemand dat haar kind een bepaald economieboek nergens kon vinden — uiteindelijk kreeg ze het via zo’n minibieb. En eerlijk, het voelt anders dan zomaar dumpen bij het oud papier. Al twijfel ik soms of het niet toch sneller is om alles gewoon weg te doen… maar dat is weer die ‘ik wil snel opruimen’-mentaliteit.
Laat je verrassen: wat levert het op?
Behalve een lege kast kun je dus onverwacht mensen (en jezelf) blij maken. Een kennis bespaarde vorig jaar zelfs geld door een oud wiskundeboek te lenen via zo’n ruilactie. Of misschien vind je zelf nog notities terug van jaren geleden — soms gewoon te grappig om niet te bewaren.
Kortom, het loont om even stil te staan voor je die boeken afvoert. Wie weet wat je ermee bereikt… en zo help je misschien zelfs iemand aan een vliegende start. Heb je nog andere ideeën of heb je ooit zoiets geprobeerd? Laat het gerust weten — in de reacties of gewoon bij de koffieautomaat.
