Wist je dat de klassieke textmarker (die knalgele stift waar je halve studieboeken mee vol kalkt) eigenlijk nauwelijks werkt? Sterker nog – onderzoekers van de Universiteit Utrecht schreven er deze zomer nog een artikel over. En eerlijk gezegd: ik betrapte mezelf laatst ook weer op willekeurig markeren. Waarom doen we dit eigenlijk nog, als het zoveel slimmer kan?

Waarom textmarkers je brein juist misleiden

We hebben het allemaal geleerd: streep het belangrijke aan, dan onthoud je het wel. Maar – en dit zeiden we laatst in onze groepsapp nog – zo werkt het dus niet. Je markeert uiteindelijk álles, en je hersenen? Die gaan gewoon op de automatische piloot.

• Je denkt dat je actief bent, maar bent eigenlijk lui bezig
• Alles lijkt belangrijk als je eenmaal begint te kleuren
• Het onderscheid tussen écht belangrijk en detail vervaagt

Mijn collega Jasper vertelde dat hij zelfs zijn boodschappenlijstje markeerde, “voor het idee”. Best gek, toch?

Het alternatief: de Active Recall & Spaced Repetition-methode

Nu denk je misschien: “Leuk, maar hoe moet het dan wél?” Kort gezegd – samenvatten en jezelf overhoren werkt veel beter. Het klinkt als gedoe, maar ik zweer, sinds ik dit toepas, onthoud ik drie keer zoveel.

Stap 1: Samenvatten in je eigen woorden

Schrijf na elk hoofdstuk de kernpunten op. Doe het echt met pen en papier, net als vroeger op de basisschool — dat werkt nu eenmaal. Mijn buurvrouw (lerares!) zei altijd: “Wie schrijft, die blijft.” En ze heeft gelijk.

Stap 2: Overhoor jezelf

Maak simpele kaartjes met vragen & antwoorden (flashcards). Je denkt vast: daar heb ik toch apps voor? Klopt, maar ouderwetse papieren kaartjes werken verrassend goed: je moet het echt uit je hoofd doen zonder “even snel” te spieken.

Stap 3: Spaced repetition— slim herhalen

Herhaal je kaartjes op vaste momenten – bijvoorbeeld vandaag, over 2 dagen, na een week, enzovoort. Dit zet alles echt vast in je lange termijn geheugen. Ik gebruik hiervoor Anki (handige app, ook populair bij geneeskundestudenten hier in Amsterdam), maar je kunt het ook met een doosje en post-its doen als je old school bent.

Waarom dit werkt (en de marker niet)

Volgens een groot onderzoek van de Radboud Universiteit onthoud je actief 30% meer als je zelf dingen opschrijft en ze verspreid herhaalt. Niet gek dus dat marker-gebruik langzaam uitsterft – behalve misschien bij de HEMA in de aanbieding. Die liggen hier trouwens al maanden ongebruikt in de la…

Let op: werkt het voor iedereen even goed? Misschien niet. Een vriend van me zweert nog steeds bij kleurcodes – al raakt hij daar dus zelf van in de war. Uitzonderingen zijn er altijd. Maar ik heb het gevoel dat deze aanpak voor de meeste mensen gewoon beter werkt.

Praktische tips om morgen al te starten

• Kies 1 hoofdstuk of artikel uit dat je moet leren
• Vat samen in max drie zinnen per alinea
• Maak 5 flashcards met kernvragen
• Herhaal die flashcards over 2 dagen en na een week

En ja, de eerste keer voelt het misschien omslachtig. Maar geloof me — na twee weken ben je sneller klaar, heb je minder stress én weet je méér. In ieder geval — zo werkt het nu bij mij thuis, hoewel ik soms alsnog een markeerstift pak… Het blijft verleidelijk.

Dus: gooi die marker niet direct weg, maar probeer iets nieuws

Heb jij ook de neiging om alles te markeren? Of zweer je bij een ander leertrucje? Deel het gerust hieronder — misschien leert mijn nichtje uit Rotterdam er weer wat van. Tot zover mijn ontdekkingstocht — hopelijk heb je er wat aan, of in elk geval iets om over na te denken. Succes met leren, morgen op werk of studie!