Je zou denken dat een kraaknet huis alleen maar voordelen heeft, toch? Toch hoor ik de laatste tijd steeds vaker dat té vaak schoonmaken – denk: elke dag met chloor en allesreiniger in de weer – misschien niet zo onschuldig is als we dachten. Vorige week nog zei mijn buurvrouw, die bij de GGD werkt, iets wat me triggerde: “Je immuunsysteem heeft wat vuil nodig.” En eigenlijk… ze heeft ergens een punt.

In dit artikel duiken we in wat schoonmaakexperts in Nederland écht adviseren. Wanneer wordt poetsen obsessief? Wat zijn de verborgen gezondheidsrisico’s? En vooral: hoe blijf je schoon én gezond, zonder dat je doorslaat? Spoiler: misschien heb je na vandaag minder reden om dat sopje te pakken.

Dagelijks poetsen: waarom doen we het eigenlijk?

Volgens het RIVM maken Nederlanders gemiddeld vaker schoon dan onze Franse of Italiaanse buren – soms tot irritatie van partners. Na die lockdowns is het zelfs een nationale sport geworden. Maar waarom eigenlijk? Is het gewoonte, angst voor bacteriën of die innerlijke twang dat alles “fris” moet ruiken, zoals in die commercials van Albert Heijn?

Mijn collega bij de krant vertelde me: haar schoonmoeder kwam vroeger elk weekend alles ontsmetten – ze kreeg letterlijk keelpijn van de chloor. En ja, volgens haar ruikt dat naar ’thuis’. Maar is die routine nog wel gezond volgens de nieuwste inzichten?

Gezond of juist riskant? Wat zegt de expert

Het klinkt tegenstrijdig, maar schoonmaakdeskundigen waarschuwen: te veel schoonmaken verstoort het microbioom in huis. Dat zijn die miljoenen onzichtbare bacteriën die ons juist helpen om niet ziek te worden. Wie alles glad boent, doodt naast de slechte bacteriën óók de goede. Best gek toch, dat we daarmee onze eigen weerstand ondermijnen?

• Astma en allergieën: Studies (Radboud UMC, 2023) tonen aan dat kinderen in ultra-schone huizen vaker allergieën ontwikkelen.
• Verhoogde stress: Uit onderzoek blijkt dat “altijd schoon moet houden” meer stress geeft en zelfs sluimerende faalangst oproept – in onze groepsapp lachten we hier wel om, maar het blijkt écht waar te zijn.
• Ademhalingsproblemen: Sommige schoonmaakmiddelen laten dampen vrij die je longen irriteren. Mijn eigen ervaring: na een middag allesreiniger zit ik te hoesten. Gek genoeg, maar zo is het.

Kortom: bijna neurotisch poetsen beschermt misschien tegen vlekken, maar je gezondheid is niet altijd gebaat bij een steriele woonomgeving.

Hoe vaak is ‘gezond’ schoonmaken dan eigenlijk?

Nou, ik ben geen dokter – en misschien verschilt het echt per huishouden – maar schoonmaakexperts (zoals Dr. Giessen van het UMC Utrecht) raden meestal aan:

• Stoffen/dweilen: 1–2 keer per week is genoeg
• Badkamer/toilet: max. 2–3 keer per week (gebruik geen zware chemicaliën bij elke poetsbeurt)
• Keuken: dagelijks afnemen YES, maar alleen het aanrecht en plekken waar je echt voedsel bereidt
• Ramen lappen? Doet mijn moeder elk seizoen – en haar huis is prima! Dus niet elke week…

En misschien wel belangrijker: kies voor mildere schoonmaakmiddelen. Eco-merken zoals Marcel’s Green Soap of Klok zijn tegenwoordig net zo krachtig, maar veel minder chemisch. Bij ons thuis – en dat meen ik – zijn de chloorgoestingen verleden tijd.

Moet je je schoonmaakroutine echt aanpassen?

Dit hangt van jouw gezin, werk en omgeving af. Ik ken iemand in Amsterdam-West die door allergieën nooit met Swiffer in de weer gaat. In Groningen hoor ik juist verhalen dat boerengezinnen met veel stof en buitenlucht zelden ziek zijn. Het hangt af van je levensstijl – en wat bij jou past.

Wat mij betreft: minder moet kunnen, zolang het leefbaar blijft. Het is geen ramp als er eens een kruimel ligt. En als je partner klaagt – wijs gewoon naar deze experts!

In het kort: goed schoonmaken beschermt, maar doorslaan in poetsdrift werkt averechts. Mijn tip? Zet een timer, poets een halfuurtje en geniet dan van je rommelige, maar gezonde huis. In ieder geval… zo doe ik het meestal. Vragen of eigen ervaringen? Deel ze hieronder, ben benieuwd waar de balans voor jullie ligt!