Ken je dat gevoel? Je leest een interessant artikel of een slim managementboek — en twee dagen later ben je alles weer vergeten. Zonde. Terwijl je buurvrouw je wéér vertelt dat ze álles onthoudt met haar eigen gekke systeem. Onlangs hoorde ik in de trein iemand over ‘de post-it-methode’, en vanaf dat moment moest ik het gewoon zelf proberen. En eerlijk — het resultaat verbaasde zelfs mijn nuchtere brein.
Waarom onthouden we zo weinig?
Eerlijk, ik dacht altijd dat het aan mij lag. Je leest zo’n boek (‘De meeste mensen deugen’, wie niet in Nederland?), markeert fanatiek, en… tja, daarna lijkt je brein op een vergiet. Maar volgens mijn collega – die ooit cognitiewetenschappen heeft gestudeerd – zijn onze hersenen nu eenmaal niet gebouwd om passief lezen meteen op te slaan. Actief herinneren doet het trucje pas echt. Alleen, wie heeft daar tijd voor?
Wat is die post-it-methode nou eigenlijk?
Heel kort: zodra je een hoofdstuk uit hebt, schrijf je op een post-it het belangrijkste punt—gewoon in je eigen woorden. Lijkt kinderachtig, werkt verrassend volwassen. De kern is simpel: je legt de stof vast door er letterlijk iets mee te doen. Hoe kleiner de post-it, hoe effectiever trouwens. Je móet dan wel samenvatten. Vooral als je – net als ik – alles snel wilt.
Zo werkt het stap voor stap
- Lees maximaal een hoofdstuk. Ik doe soms zelfs een paar pagina’s, vooral als het zo’n taai managementboek is.
- Pauzeer na elk stuk. Pak direct een post-it, liefst geel (want geel valt op, volgens m’n moeder altijd – en dat blijkt ergens in een HEMA-gids te staan).
- Schrijf op wat je echt wilt onthouden. Eén of twee zinnen, meer past er toch niet. Soms wordt ’t een halve onzinspreuk, maar wat maakt het uit.
- Plak de post-it in het boek, op je laptop, of op de koelkast—waar je hem maar wíl zien.
Klinkt makkelijk, maar soms wringt het toch. Laatst had ik een hoofdstuk zonder duidelijke kern—stond ik daar met m’n post-it, flinke twijfel. Uiteindelijk krabbelde ik maar iets vaags op: “communicatie = luisteren?” Misschien werkt het nog, misschien niet… Nu ja, wat je niet probeert, hé?
Werkt dit werkelijk voor iedereen?
Daar ben ik dus niet helemaal zeker van. In de groepsapp op kantoor waren de meningen verdeeld. Een collega zweert erbij, een ander zegt dat ze alleen maar géle rommel in haar agenda krijgt. Mijn eigen ervaring: sinds ik het doe, onthoud ik écht meer—alhoewel, misschien is het kwestie van gewenning. Maar één ding is zeker: je onthoudt het ánders. Het wordt tastbaarder. En als je nu denkt “ja maar, ik moet alles digitaal!” – oké, ik zag op Reddit dat mensen foto’s maken van hun post-its. Ook een idee.
Extra tips (waar je morgen iets aan hebt)
- Probeer verschillende kleuren – in ons kantoor gebruiken we voor ‘actiepunten’ roze en voor ‘inzichten’ blauw.
- Laat de post-its regelmatig terugkomen – zelfs op het toilet, zegt een vriend van me.
- Maak het niet té serieus. Desnoods teken je gewoon iets wat bij je gevoel past.
- Koppel de post-it aan iets concreets: actie, afspraak, bijvoorbeeld. Het blijft dan langer hangen.
Overigens: afgelopen week liet ik een paar oude boeken aan mijn nichtje zien (zij zit mbo-onderwijs). Ze vond de post-its leuker dan het boek zelf. Misschien zegt dat ook iets…
In het kort: klein, snel, effectief — meestal
De post-it-methode is niet perfect, maar eerlijk gezegd zie ik nu meer rode draad in de boeken die ik lees. En mijn koelkast hangt voorlopig nog even vol met gele, blauwe en groene geheugensteuntjes. Of het nu écht werkt voor iedereen — tsja, dat weet ik niet zeker… maar stiekem hoop ik dat we over een tijdje allemaal een beetje minder kwijt zijn wat we lezen.
Heeft u uw eigen studietrucs? Of werkt deze voor u (niet)? Laat gerust van u horen, ben benieuwd — misschien ontdekken we samen wel de ultieme geheugen-hack.