Heeft iemand je ooit gewaarschuwd? Dat na je veertigste van alles lijkt te veranderen — rug piept, spieren zijn koppiger, en wat ooit een uurtje zwoegen in Basic-Fit opleverde voelt nu als… tja, weinig. Volgens mijn buurman, sportinstructeur in Rotterdam, komt het vaker voor dan je denkt. Toch zie ik in mijn WhatsApp-groep dat niemand hierover praat. Tijd om het beestje bij de naam te noemen.
Waarom je lichaam ineens niet meer meewerkt
Toegegeven, een jaar of drie geleden merkte ik het voor het eerst. Krachttraining, squats, zelfs yoga: de resultaten bleven uit. “Je traint zeker niet zwaar genoeg”, zei mijn broer uit Eindhoven. maar het lag echt niet alleen daaraan. De realiteit — na je 40ste vertraagt je stofwisseling, hormonen dansen hun eigen koperen dans en je herstelt trager dan na een nacht carnaval.
- Verlies van spiermassa (sarcopenie) begint rond deze leeftijd, ongeacht je discipline.
- De aanmaak van testosteron en oestrogeen daalt — dit heeft invloed op vetopslag én energie.
- Herstel vraagt meer tijd. Zeker na een training waarbij je denkt “nu voel ik me weer 25”.
Er zijn simpelweg meer randvoorwaarden waar je rekening mee moet houden. Volgens NRC was bijna 30% van de 45-plussers in Nederland in 2023 niet meer sportief actief. Klinkt veel, maar je bent dus absoluut niet alleen.
Waarom ‘gewone fitness’ minder oplevert
Vroeger kon je drie keer per week naar de sportschool en de rest loste zich min of meer vanzelf op. Maar Basic-fit routines, YouTube workouts of die kekke groepslessen — als je niet aanpast aan je veranderende lijf, blijf je hangen op een plateau. Mijn collega uit Utrecht zegt zelfs: ‘ik voel me fitter van een boswandeling dan van spinning’. Misschien zit daar een kern van waarheid in…
Wat niet werkt:
- Altijd hetzelfde rondje cardio ➝ Lichaam went, geen progressie.
- Te zware trainingen zonder herstel ➝ blessure is zo opgelopen, trust mij.
- Crashdieet combineren met veel sporten ➝ je verbrandt spiermassa i.p.v. vet.
Wat werkt dan wél na je 40ste?
Hier zijn een paar punten waar ik, en een paar vrienden (en hun fysio’s), bij zweren — hoewel, misschien heb ik gewoon geluk gehad:
- Variatie is je vriend. Niet alleen fitness! Wissel kracht, mobiliteit & cardio af. Probeer eens zwemmen in de Nieuwe Meer of een stuk door het bos bij Amelisweerd, je merkt verschil.
- Herstel is belangrijker dan ooit. Slapen, rustdagen, en een massage — vroeger lachte ik erom, nu boek ik het letterlijk in mijn agenda.
- Voeding is minstens de helft van je resultaat. Minder snelle koolhydraten en véél meer groente. Mijn moeder zegt altijd: “je lichaam is geen vuilnisbak”.
- Techniek vóór kilo’s of snelheid. Echt, correct bewegen voorkomt gezeur met schouders of onderrug.
- Luister naar je lijf. Het klinkt zo cliché, maar soms roepen je gewrichten na één squat al ‘tot hier en niet verder’. Doe rustig aan — je bent geen twintig meer (ik ook niet).
In ons kantoor in Den Haag hebben we sinds kort een wandelclubje in plaats van HIIT op maandagochtend. Ik had niet gedacht dat het verschil zou maken, maar toch voel ik me fitter — hoewel, misschien is het meer de koffie na afloop. In ieder geval, als het niet werkt voor jou, zoek iets dat je wél volhoudt.
Wat nu? Kleine stappen zijn ook okay
Het idee dat je ‘na je 40ste alles opnieuw moet uitvinden’ voelt overdreven. Misschien moet je alleen een beetje bijsturen, niet je hele leven omgooien. Kleine dingen helpen: vaker wandelen met de hond, trap pakken (behalve als je vierhoog woont — dan veel succes) en af en toe kritisch kijken naar je sportgewoonten.
In een chat met vrienden uit Haarlem bespraken we laatst: het is vooral ‘die routine’ die je tegenhoudt. Corona heeft ons geleerd — flexibel zijn is wel zo handig. In ieder geval, probeer eens iets anders dit weekend. Laat hieronder weten wat voor jou werkt, of helemaal niet werkt — ik ben benieuwd.
In elk geval: alles verandert na je 40ste, maar dat is niet per se slecht. Je moet het alleen net even anders aanpakken. Nou ja, zo denk ik erover… Wat denk jij?
