Vorige week in de bus hoorde ik twee studenten discussiëren—markeerstiften versus laptops. Iedereen heeft zijn eigen truc misschien, maar wist je dat er een methode is die volgens recent onderzoek wel drie keer effectiever werkt? Het is geen moderne hack en er komt geen technologie aan te pas. Benieuwd? Houd je even vast.

Iedereen markeert, bijna niemand onthoudt

Misschien herken je dit: je zit aan je bureau, markeerstift in de aanslag, en in no time is je tekstboek één groot neon-geel landschap. Leuk, maar als ik eerlijk ben—ik heb de helft daarna nooit meer teruggezien in mijn geheugen. Mijn collega van Hogeschool Rotterdam zei laatst: ‘Mijn dochter schrijft zich een lamme arm tijdens colleges, want dan blijft het tenminste hangen.’ Mij leek dat altijd een beetje kneuterig, maar nu twijfel ik.

Waarom laptopnoten vaak verdwijnen

Digitale notities maken lijkt snel, handig en modern. Je switcht van scherm, knipt & plakt alles in een docs-bestand—en toch is het effect minimaal. Uit eigen ervaring: twee maanden later weet ik vaak niet eens meer waar ik dat briljante idee heb opgeslagen… In onze projectgroep bespraken we dit, iedereen had wel zo’n verhaal. Conclusie? Snel is niet altijd slim.

De kracht van schrijven met pen & papier

De “drie keer beter”-methode is verrassend ouderwets: met de hand aantekeningen maken. Niet letterlijk alles overschrijven, maar samenvatten in je eigen woorden. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht vonden dat studenten die dit deden, stof drie keer beter onthielden dan de groep met laptops of markers. Klinkt overdreven? Misschien, maar vorige maand probeerde ik dit bij een training financiën—en het bleef echt véél beter hangen.

Hoe werkt het precies?

• Samenvatten dwingt je tot nadenken—Dat herschrijven zorgt dat je hoofd meteen begint te ‘verteren’ wat belangrijk is. Je kan het niet digitaal copy-pasten, dus je móet keuzes maken.
• Actief proces—Tijdens het schrijven leg je verbanden, koppelt dingen. Je hand geeft een soort ‘backup’ aan je brein.
• Teruglezen voelt vertrouwd—Notities in je eigen handschrift, inclusief rare pijltjes of kleine tekeningetjes, zijn makkelijker terug te halen dan standaard typed docs.

Praktische tips om direct te beginnen

• Gebruik gewoon een kladblok of Schriftje van HEMA—mijn favoriet, trouwens.
• Schrijf na elke studie-uur 3 regels samen over wat je leerde. Niet checken in het boek!
• Maak kleine schema’s of cartoon-achtige tekeningetjes naast je tekst—geeft je brein nog meer houvast.
• Plan 1x per week een ‘doorblader-kwartier’ in. Even herhalen wat je zelf geschreven hebt.

En ja, soms schrijf je iets op wat achteraf onzin blijkt. Maar, dat is eigenlijk ook goud waard—want je snapt daarna wáárom het niet klopt. Mijn buurman (voormalig leraar biologie) zwoer erbij. ‘Wie schrijft, die blijft,’ riep hij altijd.

Voor wie werkt dit nièt?

Je hoeft niet direct alles met pen te doen, natuurlijk. Sommige mensen worden er juist onrustig van—dat begrijp ik best. Soms werkt een mix goed: hoofdpunten tekenen, details typen. Het is uitproberen wat bij jou past. hoewel ik eerlijk ben: op je mobiel snel even samenvatten lukt bijna nooit.

Dus… terug naar het schrift?

Tijden veranderen, maar sommige dingen blijven werken—zeker in Nederland, waar we dol zijn op praktische oplossingen zonder poespas. Probeer het eens een week en kijk wat het doet voor je geheugen. Wie weet schrijf je binnen no-time je scriptie zonder markeerstift of Ctrl-F.

Laat weten: wat werkt het best voor jou? Stuur me een berichtje of deel je eigen truc in de reacties hieronder. In ieder geval—pak af en toe die pen weer, wie weet verbaas je jezelf…