Sommige tips klinken té simpel om waar te zijn, toch? Maar wist je dat drie seconden niks zeggen in een gesprek je band met mensen radicaal kan veranderen? Op de werkvloer in Rotterdam was het notabene mijn collega die me eraan herinnerde: “Even stil zijn — probeer het, je hoort nog eens wat.” Nou ja, eerlijk gezegd was ik sceptisch, maar vooruit, ik luisterde.
De kracht van die ongemakkelijke stilte
De meeste Nederlanders houden van directheid – je zegt wat je denkt, en klaar. Maar in die snelheid vergeten we soms te luisteren. Die welbekende drie seconden tussen iemands zin en jouw antwoord voelen ongemakkelijk. Vaak vullen we ze op – met een grap, een “ja, maar…”, of het goede oude “ik herken dat zo.” Terwijl… net die paar seconden maken echt het verschil.
Wat gebeurt er als je echt wacht?
Vorige maand experimenteerde ik ermee in de trein – ik had een gesprek met een onbekende over Feyenoord (natuurlijk). Gewoon even mijn mond gehouden na zijn verhaal. Eerst keek hij me vreemd aan, maar toen begon hij ineens verder te vertellen, dieper, eerlijker. Fascinerend. Blijkbaar hebben mensen tijd nodig om na te denken of om te vertellen wat ze écht willen zeggen. Kleine stiltes openen deuren die anders gesloten blijven, geen idee waarom hier zo weinig over wordt gepraat.
Waarom juist drie seconden?
- Je hersenen krijgen rust. Zelfs bij hoog tempo (zeg, maandagmiddag-koffieoverleg bij de HEMA), blijken drie seconden genoeg om informatie te verwerken.
- De ander voelt zich gehoord. Je drukt je eigen mening niet meteen erdoorheen – klinkt logisch, maar probeer het maar eens.
- Het voorkomt spijt van je reactie. Je flapt er minder snel iets doms uit. Mijn moeder zei vroeger altijd: “Drie seconden denken, dan praten.” Misschien had ze gelijk… hoewel ik daar soms nog over twijfel.
Waarom vinden we stilte zo lastig?
In onze cultuur is stilte soms ongemakkelijk (vooral tussen bekenden: familie aan tafel, borrel met collega’s van Rabobank). Het geeft ruimte aan twijfel – wat als de ander denkt dat je niets te zeggen hebt? Of je ongeïnteresseerd lijkt? Nou, eerlijk: daar maak je je vaak drukker om dan nodig. Onlangs in ons buurtappje: “Waarom praat je zo weinig, alles goed?” Kortom, mensen merken stilte snel op, maar het went echt.
Hoe oefen je het – zonder je ongemakkelijk te voelen?
- Begin klein: wacht bij een simpel gesprek op het schoolplein eens drie tellen voor je reageert.
- Stel een vraag zonder er direct overheen te gaan. Peil de reactie, wees geduldig – ook als het schuurt.
- Noteer achteraf: voelde het natuurlijk of juist stroef? Je went er sneller aan dan je denkt.
Voorbeelden uit het echte leven
Mijn buurvrouw vertelde laatst dat ze door die drie seconden met haar puberdochter ineens andere gesprekken kreeg. Het schijnt te werken bij lastige gesprekken: functioneringsgesprekken, ruzies met vrienden, zelfs bij een praatje met de visboer (“Hee, wil je nog iets anders?” – even niks zeggen – en hij begon over de beste haring van de week).
Niet alles werkt altijd — en dat is oké
Misschien slaat stilte soms de plank mis, zeker bij snelle grapjassen of als er haast is. Maar — in de meeste gevallen leggen die paar seconden de basis voor echte verbinding. Kan zijn dat ik me vergis, maar ik zie het steeds vaker terug op kantoor, in de stad, zelfs in Haagse koffiebars. Iedereen kan het proberen, maar of het direct natuurlijk voelt, geen idee… Tijd geeft raad.
Probeer het zelf… of blijf lekker kletsen
Dus: minder praten, meer luisteren. De volgende keer dat je geneigd bent te reageren – tel tot drie. Misschien ontdek je iets nieuws over je gesprekspartner, of over jezelf. En deel gerust je ervaringen hieronder (of gewoon bij de volgende borrel). In ieder geval: stilletjes wachten kan verrassend verfrissend zijn… Maar goed, wie ben ik om dat precies te zeggen? In ieder geval, succes!
