De ontwikkeling van de zaak en betrokken landen
Recentelijk heeft België officieel besloten deel te nemen aan het proces dat door Zuid-Afrika is gestart bij het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag. Deze zaak betreft de beschuldiging dat Israël genocide zou plegen in de Gazastrook. België heeft een interventieverklaring ingediend, waarmee het zich bij meerdere landen heeft aangesloten die de procedure ondersteunen.
Naast België, hebben onder andere Brazilië, Colombia, Ierland, Mexico, Spanje en Turkije zich al bij de procedure aangesloten. De zaak werd in december 2023 door Zuid-Afrika ingediend. Daarin wordt beweerd dat Israël’s militaire operaties in Gaza in strijd zijn met het Verdrag van de Verenigde Naties uit 1948 over het voorkomen en bestraffen van genocide.
Reacts en juridische maatregelen
Israël heeft de beschuldigingen afgewezen en het proces kritisch bekeken. Hoewel een definitieve uitspraak mogelijk jaren op zich kan laten wachten, heeft het ICJ in januari 2024 voorlopige maatregelen getroffen. Deze bevelen Israël aan om stappen te ondernemen om genocide in Gaza te voorkomen en om ongestoorde hulpverlening mogelijk te maken.
De orders van het Hof zijn juridisch bindend, maar het Hof beschikt over geen directe mechanismen om deze af te dwingen. Daarnaast stelde het ICJ dat de aanwezigheid van Israël op geannexeerd Palestijns gebied illegaal is en dat de beleidslijnen van Israël neerkomen op annexatie.
Huidige situatie in Gaza en internationale reacties
Ondanks de rechtsprekende uitspraken en de groeiende internationale kritiek, blijven Israël’s acties in Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever doorgaan. Het land zet plannen voort om grote delen van de Palestijnse gebieden te annexeren. Tegelijkertijd blijven de Verenigde Staten en diverse Europese landen militaire en financiële steun aan Israël bieden.
De Amerikaanse overheid heeft de jurisprudentie van Zuid-Afrika in deze zaak afgewezen. Amerikaanse parlementariërs hebben critici uitgelokt en tegenstellingen uitgesproken. Ook hebben de Verenigde Staten sancties opgelegd aan leden van het Internationaal Strafhof (ICC), dat arrestatiebevelen heeft uitgevaardigd tegen onder meer de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalige defensieminister Yoav Gallant.
Internationale erkenning en recente slachtoffers
In september erkende België als een van de weinige landen de Staat Palestina. Inmiddels erkent bijna 80 procent van de lidstaten van de Verenigde Naties Palestina.
Sinds het begin van de wapenstilstand op 10 oktober meldt het Palestijnse ministerie van Gezondheid in Gaza dat Israël minimaal 406 Palestijnen heeft gedood en 1.118 heeft verwond. Sinds het uitbreken van het conflict op 7 oktober 2023 zijn volgens het ministerie minstens 70.942 Palestijnen gedood en 171.195 gewond geraakt.
