Even eerlijk: wanneer heb jij voor het laatst écht met contant geld betaald in de supermarkt? Volgens het CBS liep vorig jaar slechts 14% van alle aankopen nog via cash. En toch blijven veel mensen erbij zweren, mijn buurvrouw bijvoorbeeld – zij vindt die flappen in haar portemonnee “lekker overzichtelijk”. Maar is dat wel zo of kun je slimmer omgaan met je geld? Dít is wat ik ontdekte, en hoe ik zelf ongemerkt bespaar — misschien werkt het voor jou ook.

Contactloos betalen: gemak én gevaarlijk snel

We pinnen als gekken sinds corona: zo’n beetje alles gaat tegenwoordig met de telefoon, smartwatch of zelfs je OV-chipkaart. Als je in Rotterdam zit kun je gewoon met je mobiel in de tram hoppen – geen pinpas meer nodig. En ik weet niet hoe het bij jou zit, maar bij mij gaan kleine uitgaven (“koffietje doen”, “snelle snack”) zo razendsnel dat ik ze amper nog opmerk.

• Voordeel: je hoeft nooit meer te zoeken naar muntjes
• Nadeel: je verliest totaal het overzicht (tenzij je echt alles bijhoudt… wie doet dat?)

Ik merkte pas hoe makkelijk het gaat toen ik aan het eind van de maand dacht: “Waar is mijn geld gebleven?” — nou, daar dus.

De ouderwetse envelop: spaart meer dan je denkt

Het klinkt suf, maar leg eens fysiek geld apart voor boodschappen, uitgaan, en andere vaste lasten. Ja, ouderwets, maar in veel huishoudens in mijn straat werkt het verrassend goed. Elke categorie krijgt een envelop — als de envelop leeg is, is het op. Geen smoesjes meer, geen onverwachte gaten in je budget.

Mijn collega Inge uit Utrecht doet dit al jaren. Ze zegt: “Met pinnen swipe ik zo even €25 extra weg voor sushi. Met cash denk ik drie keer na.” Misschien toeval, misschien niet. Maar het effect is duidelijk: met cash pak je minder vaak dat extraatje mee.

Waarom werkt het?

Onderzoekers van de Erasmus Universiteit zeggen dat fysiek afscheid nemen van geld ‘pijn’ doet — je voelt het letterlijk, dus geef je minder uit. Iets wat mijn moeder trouwens altijd al zei (“Papiergeld is échter dan cijfers op je scherm”). En ik moet toegeven, het klopt — de drempel stijgt direct wanneer je laatste briefje van twintig aanbreekt.

En wat als cash geen optie is?

Oke, niet iedereen wil terug naar cash — en sommige winkels (zeker in Amsterdam of Den Haag) accepteren het amper nog. Slim trucje: maak standaard een budget over naar een aparte rekening, eventueel met een prepaid-betaalkaart (denk aan Bunq of de KNAB zakgeldkaart). Uit het oog, dus uit de hand — maar dan digitaal.

Ik gebruik sinds drie maanden zo’n prepaidkaart voor alles wat niet ‘moet’ (dus geen huur, geen gas, maar wel uitgaan en eten). Tot nu toe lukt het me echt elke week om geld over te houden, ook al voelt het soms gek dat er toch wat op die andere rekening ‘staat te lonken’.

Praktische tips voor direct besparen

• Bepaal vooraf je weekbudget voor boodschappen (en pin dat als contant, als het kan)
• Gebruik een extra rekening of kaart voor alleen je ‘vrije’ uitgaven
• Noteer aan het eind van de week waar je moeite mee had – of nog beter: bespreek het in je appgroep
• Laat je pinpas soms expres thuis liggen. Serieus, probeer het maar eens

In onze groepsapp delen we nu trouwens eind van de maand onze spaar-bloopers – geeft nogal eens grappige discussies.

Dus… contant, digitaal of allebei?

Zelf betaal ik inmiddels 80% digitaal — gewoon omdat het niet anders kan en ik die rijen bij de pinautomaat beu ben. Maar dat ouderwetse systeem met enveloppen gaf me wel opvallend veel grip. Misschien is er geen ideale oplossing voor iedereen. Je moet een beetje uitproberen wat werkt, en bereid zijn je eigen automatisme te doorbreken.

Heb je zelf nog een goede tip? Of gebeurde er bij jou een gekke aankoop doordat je alleen pinde? Laat het vooral weten in de comments — altijd leuk om andermans blunders en geniale vondsten te lezen. In ieder geval: zo blijf je je geld een stapje voor. nou ja, meestal dan…