Kort geleden kwam ik een bizarre tip tegen in een ouderwets taalcafé in Rotterdam. Iemand zei: “Mijn grootste woordenschat hack? De koelkast.” Klinkt maf, toch? Toch bleef het idee dagenlang in mijn hoofd rondzingen — en ik begon het zelf uit te proberen. Dus, als je ook blijft stuntelen met nieuwe woorden, lees dan vooral verder. Dit is geen magische formule, maar wel iets wat stiekem werkt — althans, bij mij dan.
Waarom je koelkast ineens je beste geheugensteuntje is
Misschien klinkt het als een grap van je oom uit Purmerend, maar volgens een vriendin van mij — docent Nederlands — is het bewijs stiekem gewoon sterk. Het principe: hang elke dag 1-2 briefjes met onbekende woorden op je koelkast. Gewoon een post-it (je weet wel, Action heeft ze voor bijna niks). Het liefst met zowel het woord als een kort zinnetje erbij. Iedere keer dat je wat te eten pakt, valt je oog er weer op. Zo werkt je brein onbewust mee — net als dat liedje dat je niet uit je hoofd krijgt na drie keer horen.
Zo pak je het simpel aan (en ja, zelfs als je druk bent)
- Pak aan het begin van de week een stapel post-its of oud printpapier (niemand zegt dat alles nieuw hoeft).
- Kies per dag 1 vreemd woord (voorbeeld? “onstuimig”, “vitaliteit” of iets uit de krant van gisteren).
- Noteer het woord en een zin, liefst met iets lokaals: “Mijn buurman is altijd onstuimig als Ajax speelt.”
- Plaats het briefje op ooghoogte — naast die pot mosterd of bovenop de vriezer.
- Vervang het briefje de volgende dag of als je het woord écht kent.
Mijn collega van het werk vond het in het begin nogal suf, maar nu appt ze soms zelfs foto’s van haar koelkastcollectie. Wat mij betreft werkt deze keukenroutine relaxter dan elke dag in een app zit typen — want eerlijk, wie komt daar structureel aan toe?
Waarom simpele herhaling zo goed werkt?
Bij mij duurde het even voordat het kwartje viel, maar kortcyclisch zien = onthouden. Dat heet “spaced repetition”, een truc uit de psychologie die grote kans heeft om in je hoofd te blijven zitten. In simpele taal: als je iets af en toe vluchtig ziet, wordt het langzaam vanzelf onderdeel van je geheugen. Zo leerde ik “woelig” niet uit een woordenboek, maar gewoon terwijl ik in de koelkast zocht naar kaas.
Andere plekken om dit te doen (niet alleen de keuken)
- Spiegel in de badkamer. Je leest het tussen twee tandenpoetsbeurten door.
- Deur van je wc, net naast het slot. Iemand uit onze vriendengroep zweert erbij — en eerlijk, die vergeet nooit meer wat een “stadsrand” is.
- In je auto, op het dashboard (voor de filefighters onder ons).
ik weet niet of iedereen er zo enthousiast over is, maar bij mij zorgt deze routine stiekem voor een vast ritme. En zelfs als je het een paar dagen vergeet — ach, je pikt het zo weer op. Is het perfect? Waarschijnlijk niet. Maar effectiever dan wachten tot je ineens vloeiend wordt, is het zeker.
Snelle tips voor meer plezier
- Gebruik lokale straatnamen of Haagse humor in je voorbeeldzinnen
- App het woord aan je beste vriend(in) — samen lachen helpt echt
- Laat af en toe een huisgenoot raden wat het woord betekent
mijn moeder is trouwens inmiddels ook fan — ze hangt zelfs Engelse woorden op vanwege haar favoriete Britse series. Soms werkt het gewoon…
In het kort: probeer het eens (en deel jouw variant)
Samengevat? De koelkaststrategie is geen rocketscience. Maar als je net als ik graag nieuwe woorden gebruikt — in een biertje bestellen of een mail naar je baas — helpt deze hack écht. Probeer het eens een week, of plak je favoriete rare woord op een onverwachte plek. Misschien heb jij wel een betere truc — laat het even weten, ben benieuwd! In elk geval: veel succes met woordensprokkelen.