Stel je voor — je bent op een verjaardag in Utrecht, discussiëren over Feyenoord, lekkere haring of politiek. Iedereen lijkt het naar z’n zin te hebben tot iemand uit het niets zegt: “Dat is nu eenmaal zo”. Plots valt er een ongemakkelijke stilte en de sfeer verdwijnt als sneeuw voor de zon. Herkenbaar? Het overkwam mij laatst nog, in de kroeg om de hoek.

Waarom sommige zinnen funest zijn voor een goed gesprek

We gebruiken dagelijks honderden woorden — ja, zelfs als je stil bent zoals mijn buurman op zondagmorgen. Maar sommige zinnen, vaak onbewust uitgesproken, kunnen een goed gesprek in één klap de das omdoen. Of je nou op de werkvloer staat of in een café, met deze drie uitspraken merk je dat mensen afhaken, geïrriteerd raken of zelfs afhaken uit de groepsapp.

1. “Daar hebben we het al over gehad”

• Klinkt onschuldig, maar is het niet. Je stuurt eigenlijk het signaal: “Dit is niet meer belangrijk, we gaan door.” Mijn collega uit Tilburg zegt het als hij het druk heeft — en iedereen houdt dan braaf zijn mond. Toch blijven vragen onbeantwoord en discussies onbesproken. Laten we wel wezen: nieuwe inzichten komen soms van het eindeloos herhalen van oude discussies.

2. “Dat is nu eenmaal zo”

• Een echte dooddoener — vooral geliefd bij ambtenaren en, eerlijk is eerlijk, ook bij mijn oma. In plaats van te onderzoeken waarom iets is zoals het is, knippen we het gesprek abrupt af. Tien jaar geleden hoorde ik dit wekelijks in gemeenteraadsvergaderingen. Ik merkte: na deze zin kijkt iedereen ineens op z’n telefoon of bestelt alvast een nieuwe koffie. Kortom, je zet de deur dicht voor elk nieuw idee.

3. “Dat snap je later wel”

• Die ene collega die net drie jaar ouder is en denkt de wijsheid in pacht te hebben. Met deze zin maak je ander niet alleen klein, maar geef je ook geen ruimte om te leren of nieuwsgierig te zijn. Mijn vriendin uit Groningen noemt het ‘infantiliserend’. En inderdaad — elke keer als iemand dit tegen mij zegt, wil ik het onderwerp direct laten vallen. Terwijl ik soms echt denk: vraag maar gewoon door, misschien zit er iets moois in.

Hoe voorkom je deze valkuilen?

Nu wil ik niet beweren dat ik nooit zo’n zin heb gebruikt — verre van! Maar iets meer bewustzijn kan wonderen doen in gesprekken. Hier zijn een paar tips, deels uit eigen ervaring, deels ooit gehoord bij een communicatietraining (of misschien was het gewoon tijdens een borrel, weet ik eigenlijk niet meer precies):

• Stel open vragen, zelfs als je denkt dat het onderwerp ‘oud nieuws’ is
• Zeg liever: “Interessant, waarom vind je dat?” in plaats van de discussie af te kappen
• Neem stilte niet altijd als einde van het gesprek — soms bedenkt iemand gewoon even wat hij wil zeggen

Je zult merken dat mensen liever praten met iemand die écht luistert. En het leuke: zo ontstaan er opeens gesprekken die ergens naartoe gaan — zelfs als het gesprek begint over de weersvoorspelling voor de Elfstedentocht.

Samengevat…

Misschien denk je nu: “Zo erg is het toch niet?” Maar probeer deze zinnetjes eens een week te vermijden. Wie weet, leidt het tot onverwacht leuke gesprekken — zoals die keer dat mijn buurvrouw ineens begon over haar eerste festivalervaring op Lowlands. In ieder geval kun je achteraf altijd nog zeggen: “Zie je wel, het werkt — of niet. In ieder geval geprobeerd.”

Welke conversatie-killers kom jij vaak tegen? Deel je ervaringen hieronder of stuur een appje in de groepschat. Wie weet, leren we samen nog wat bij.