Het klinkt aantrekkelijk: snel wat kilo’s verliezen vóór de zomer — je social media staat er deze weken vol mee, volgens m’n buurvrouw. Maar onlangs las ik een artikel over het zogeheten “keto-dieet” en eerlijk: ik kreeg er gemengde gevoelens bij. Vooral toen onze personal trainer in de groepsapp dropte: “Weet je wel dat je met sommige diëten niet alleen vet, maar ook gewoon spieren kwijtraakt?” Klinkt niet gezellig. Toch kiezen duizenden Nederlanders zonder twijfels juist voor dit soort hypes. Maar wat maakt zo’n razend populair dieet nu eigenlijk riskant voor jouw spieren? en—misschien nog belangrijker—hoe voorkom je die fout?
Waarom je spieren onbedoeld in de aanval komen
De theorie is simpel: minder koolhydraten betekent dat je lichaam op zoek moet naar een andere energiebron. Het keto-dieet, bijvoorbeeld, vraagt je om je brood, aardappelen en zelfs fruit te skippen. In plaats daarvan eet je vetten en wat eiwit. Op papier val je dan snel af, maar hier komt het addertje onder het gras — je lichaam kan bij een tekort aan glucose je eigen spierweefsel gaan afbreken.
Echt, dat zag ik laatst bij een vriend in de sportschool — hij was binnen een maand vijf kilo kwijt, maar zijn kracht was ook ineens foetsie. Zijn uitleg? “Misschien eet ik te weinig? Of m’n lichaam werkt net anders?” Herkenbaar, want het internet zegt altijd dat je ‘gewoon moet volhouden’. Maar je spieren denken daar anders over.
Hoe werkt dat precies — en had je het kunnen voorkomen?
Ik vroeg het aan een diëtist uit Amsterdam, die bij ons op donderdagavonden soms gratis inloopspreekuur doet. Zij zei: bij een te eenzijdig dieet krijg je niet genoeg eiwitten en bouwstoffen binnen. Je lichaam raakt z’n eigen reserves aan, en je spieren zijn dan de dupe. Bij mannen zie je het vaak eerder, maar vrouwen zitten net zo goed in de gevarenzone bij “crashdiëten”.
- spieren breken sneller af bij een calorietekort zonder voldoende eiwitten
- de eerste kilo’s die je verliest zijn vaak vocht én spiermassa, geen vet
- iedereen kent wel iemand die na het dieet nog sneller aankomt dan voorheen — “het jojo-effect”
Nu, misschien werkt het voor sommigen wel, maar ik ben er toch niet zeker van dat je dit risico wilt nemen…
Wat kun je dan wél doen om spieren te behouden?
Oké, grote vraag—hoe val je af zónder jezelf te saboteren? Diezelfde diëtist geeft twee simpele tips:
- Eet 1,2-2 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht als je sport, óók tijdens een calorietekort.
- Laat nooit krachttraining links liggen. Cardio is mooi meegenomen, maar spieren vragen om uitdaging — denk aan squats, push-ups, dumbbells etc.
Zelf probeer ik (hoewel soms lastig na een drukke werkdag) altijd een portie kwark of een handje noten toe te voegen na het sporten. En als je dan tóch wilt minderen met koolhydraten, doe het stapsgewijs — snijd niet alles in één keer. De snackbar op de hoek is altijd verleidelijk na een lange dag, maar het helpt echt.
Hoe herken je dat jouw dieet té rigoureus is?
Simpel gezegd: als je snel zwakker wordt, tegen de muur loopt in de sportschool of je spieren letterlijk “zachter” aanvoelen — wees alert. Ik merk dat de meeste mensen er pas te laat achter komen. Onlangs zei een collega nog: “Al drie weken op keto, maar ik kan amper m’n boodschappentas tillen.” Dan weet je: tijd voor bijsturen.
In het algemeen, als je ergens over twijfelt — overleg gewoon even met een professional. Of spreek af met een maatje die er ervaring mee heeft. In onze wijk doen ze tegenwoordig “dieetbuddy’s”, van die sportgroepen die samen de klappen en de successen delen. Werkt soms verrassend goed.
Tot slot: Spieren weggooien? Lijkt me zonde…
Eigenlijk komt het hierop neer — een hype-dieet klinkt altijd makkelijker dan het ís, maar je lichaam is geen machine. Durf te luisteren naar signalen, zelfs als de hele straat ineens aan de shakes of smoothies zit. Misschien kun je je eigen routine wel verbeteren, stap voor stap? Of je eigen ervaring hieronder kwijt? Benieuwd wat jij ervan vindt — want ik geloof niet dat één dieet voor iedereen werkt. In ieder geval, je spieren zijn het waard om goed voor te zorgen.
Nu ja, in het kort: trap niet in elke Instagram-trend. In ieder geval weet je nu meer dan de meeste mensen bij die hardloopclub op maandagochtend… Succes!
