Wist je dat flashcards – ooit dé geheime wapen van studenten – hun beste tijd hebben gehad? Niet dat ze waardeloos zijn (dat zou te makkelijk zijn), maar Nederlanders lijken nu massaal over te stappen op een nieuwe methode. En eerlijk: ik snap waarom. Op de middelbare school hield ik trouw kartonnen kaartjes bij, maar ergens voelde het toch… tijdverspilling. Vorige maand vertelde mijn collega over een simpele truc uit haar Rotterdamse studietijd – en sindsdien ben ik om.

Waarom flashcards niet meer werken (voor de meeste Nederlanders)

We hebben het allemaal geprobeerd: eindeloos woordenlijstjes aframmen met kaartjes. In de trein – in bed – zelfs tussen het koken door. Maar als je, net als ik, na twee weken vooral gekleurde kartonnetjes in je tas vindt in plaats van resultaat in je hoofd, dan weet je: het moet anders.

• Flashcards dwingen tot herhaling, maar nauwelijks tot écht begrijpen.
• Veel mensen geven het al op na een paar dagen – herkenbaar?
• Volgens een onderzoek van de VU Amsterdam (die las ik pas geleden, zou ‘m er even bij moeten zoeken…) blijft maar 10% van de info echt plakken.

De Nederlandse aanrader: mindmaps & ‘actieve herhaling’

Het klinkt misschien als een open deur, maar het werkt: mindmappen en “actief ophalen” (active recall). Mijn buurvrouw uit Utrecht zweert erbij voor haar HBO-examens, en bij mij werkt het ook best okee – hoewel ik soms terugval op ouderwetse samenvattingen, tja.

Hoe werkt het?

1. Mindmapping: Je tekent een groot vel vol met takken: thema’s, verbanden, plaatjes (al zijn m’n tekeningen persoonlijk meer abstracte kunst…). Dit dwingt je om actief na te denken – niet zomaar overtypen.
2. Actieve herhaling: In plaats van herlezen, jezelf vragen stellen. Wat weet ik nog? Kan ik dit uitleggen aan m’n moeder? (die vindt het soms grappig om mij te ondervragen…)

Volgens onderwijswetenschappers uit Groningen (bron: lerarenopleiding HAN, niet mijn uitvinding) zorgt deze aanpak voor dubbele opslag in je geheugen. Het is geen magie – maar wel praktisch.

Echte tips uit de praktijk (ja, uit Nederlandse keukens!)

Het mooiste aan deze methode: je hebt nauwelijks dure apps nodig. Even serieus, wie wil er nou nog een extra abonnement? Hier drie laagdrempelige manieren, zolang je een pen bij de hand hebt:

• Gebruik een whiteboard of raam (vraag even je huisgenoot, mijn vriend werd niet blij): schrijf de belangrijkste concepten op, verbind ze met pijlen.
• Werk samen – liefst offline. In mijn buurtkroeg zitten soms studenten die elkaar hardop ondervragen. Het klinkt gek, maar samen stampen werkt echt – misschien komt het door de groepsdruk?
• Maak er een quiz van: mijn collega gebruikt Kahoot tijdens gezelschapavonden. Wedden dat je meer onthoudt als er stroopwafels te winnen zijn?

Nadelen? Tuurlijk, niks is perfect

Heel eerlijk: het kost soms meer tijd om een goede mindmap te tekenen dan een stapel kaartjes te maken. En niet iedereen vindt de chaos op papier prettig – een vriend van mij uit Eindhoven raakt compleet gestrest van kleuren en lijntjes. Dus, misschien werkt het niet voor elke brein – hoewel, wie weet over een jaar?

Ga het gewoon testen – je studieresultaten gaan echt omhoog (denk ik 😉)

Dus: pak deze week een groot vel papier, leg je telefoon weg en probeer eens te tekenen wat je wilt onthouden. Of bel een studievriend(in) en ondervraag elkaar. Misschien gaat er een wereld voor je open – of misschien niet, kan ik ook niet beloven. In ieder geval: laat hieronder weten wat voor jou werkt. Of stuur het door naar die vriend(in) die nog steeds flashcards maakt – wie weet komt-ie eindelijk van die berg kaartjes af…