Impact van Amerikaanse sancties op het personeel van het ICC

Medewerkers van het Internationaal Strafhof (ICC) hebben beschreven hoe de uitgebreide sancties van de Verenigde Staten hun dagelijkse leven beïnvloeden. Rechters en aanklagers van het ICC worden momenteel afgezonderd door banken, creditcardmaatschappijen en grote technologiebedrijven zoals Amazon. Deze maatregelen zijn het gevolg van sancties die de Amerikaanse regering onder president Donald Trump heeft ingesteld, gericht op het onderzoek naar oorlogsmisdaden door Amerikaanse en Israëlische functionarissen.

Volgens berichten van het agentschap Associated Press, vrijdag, ondervinden negen medewerkers van het Haagse hof de volledige impact van deze sancties. Onder hen bevinden zich zes rechters en de hoofdaanklager.

Specifieke maatregelen en hun gevolgen

De getroffen maatregelen, geïntroduceerd via een uitvoeringsbesluit door Trump eerder dit jaar, beperken hun toegang tot essentiële financiële diensten en dagelijkse activiteiten. Zo kunnen zij niet meer online winkelen, e-mails versturen of hun creditcards gebruiken. Daarnaast wordt het voor hen verboden om de Verenigde Staten te betreden, en worden ze onder dezelfde restricties geplaatst als andere personen zoals de Russische president Vladimir Poetin. Hoewel Poetin in augustus de VS mocht bezoeken voor een top in Alaska, worden de sancies nu als vergelijkbaar restrictief beschouwd.

Canadees rechter Kimberly Prost, een van de officieren van het ICC die door de sancties getroffen is, bevestigde tegenover AP dat haar hele wereld op slot zit. “Je hele wereld wordt beperkt,” zei ze.

Reden voor de sancties en de reactie van het ICC

Het ICC, met 125 lidstaten en gevestigd in Den Haag, werd in februari getroffen door deze restricties. Het Witte Huis verklaarde dat de maatregel een reactie was op de zogenaamde “onwettige en ongerechtvaardigde acties” tegen Amerika en haar bondgenoot Israël.

De sancties volgden op het besluit van het ICC om arrestatiebevelen uit te vaardigen tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en oud-minister Yoav Gallant, wegens vermeende “misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden” tijdens de oorlog in Gaza. Zowel Israël als de Verenigde Staten zijn geen lid van het ICC.

Persoonlijke gevolgen voor het personeel

Kimberly Prost gaf aan dat zij haar creditcards verloren is, dat e-books op haar apparaat verdwenen en dat haar Amazon Alexa niet meer reageert. “Het onzekere gevoel,” noemde ze als haar grootste probleem. “Het zijn kleine ergernissen, maar ze hopen zich op.”

Ze had sancties gekregen omdat ze had gestemd voor het onderzoek naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid gepleegd in Afghanistan, onder meer door Amerikaanse soldaten en inlichtingendiensten.

Prost merkte op dat ze haar hele werkleven in de strafrechtpleging heeft doorgebracht, en dat ze nu op een lijst staat met personen die betrokkenheid bij terrorisme en georganiseerde misdaad wordt verweten.

Een andere rechter, Luz del Carmen Ibanez Carranza uit Peru, benadrukte dat de reisbeperkingen haar familie enorm treffen. Haar dochters kunnen niet meer deelnemen aan conferenties in de VS doordat ze niet meer mogen reizen.

Financiële en praktische gevolgen

De sancties kunnen leiden tot boetes en gevangenisstraffen voor bedrijven of personen die onder de US-sancties support leveren aan de getroffenen, door financiële of technologische ondersteuning te bieden. Dit ontmoedigt aanbieders om diensten te blijven leveren aan de gesanctioneerde individuen.

Deputé-procureur Nazhat Shameem Khan merkte op dat het moeilijk is te bepalen of een creditcard niet werkt door een technische storing of door de sancties zelf.

Bedreigingen en druk rondom arrestatiebevelen

De sancties vormen slechts één van de maatregelen die gericht zijn op het beïnvloeden van de ICC-uitvaardiging van arrestatiebevelen tegen Netanyahu en Gallant. In juli waarschuwde het Middle East Eye (MEE) dat het hoofd van het ICC, Karim Khan, te horen kreeg dat hij en het hof “vernietigd” zouden worden als de bevelen niet worden ingetrokken.

Volgens berichten werd deze bedreiging geuit door Nicholas Kaufman, een Britse-Israëlische advocaat die verbonden is aan het hof en een adviseur van Netanyahu. In augustus werd gemeld dat Khan in april vorig jaar privé was gewaarschuwd door voormalig Brits minister van Buitenlandse Zaken David Cameron dat het VK de financiering en deelname aan het ICC zou stopzetten indien de bevelen tegen Netanyahu en Gallant niet werden ingetrokken. In mei 2024 dreigde senator Lindsey Graham de aanklager met sancties.

Op dat moment kondigden zijn advocaten aan dat Khan verlof heeft genomen in afwachting van een onderzoek van de VN naar beschuldigingen van seksueel wangedrag. Zij stelden dat hij alle beschuldigingen ontkent, en dat zijn tijdelijke afwezigheid slechts een reactie is op de intense media-aandacht.