Op een drukke maandagochtend hoorde ik iets geks in de trein: “Als je iets nieuws leert, telt alleen de eerste 20 seconden.” Even dacht ik, nou ja, weer zo’n productiviteitshack uit Silicon Valley. Maar het liet me niet los – m’n buurvrouw keek toen op en zei, “Dat werkt dus echt, m’n dochter haalt er hogere cijfers door.” Wat is nou het geheim van die mysterieuze 20-seconden regel?
Wat is die 20-seconden regel eigenlijk?
De 20-seconden regel heeft niets te maken met snel eten dat je op de grond hebt laten vallen (dat is weer een ander soort stress). Hier draait het allemaal om hoe je geheugen nieuwe informatie vasthoudt. Het principe is simpel: als je, direct na het zien of horen van iets nieuws, 20 seconden actief stilstaat bij wat je net leerde – bijvoorbeeld door het hardop te herhalen of snel te tekenen – onthoud je het veel beter.
Het idee komt trouwens niet uit een vaag tijdschrift, maar wordt met name bij Mastermindgroepen in Amsterdam en bij lokale scholen steeds vaker toegepast, hoorde ik laatst in een onderwijschat. Volgens experts zoals neuropsycholoog Erik Scherder geeft zo’n korte, bewuste herhaling je brein net het duwtje om de info van het korte- naar het langetermijngeheugen te sturen.
Hoe werkt het? Simpel (of toch niet helemaal)
Stel: u luistert naar een presentatie, of leest een nieuwsartikel over de nieuwe NS dienstregeling. Uw geheugen raakt vol na twintig tabbladen en twee koppen koffie. Maar – als u binnen 20 seconden de kern oppakt, en bijvoorbeeld één zin hardop zegt (“Per 9 december rijdt de sprinter elk kwartier”), plakt die info ineens beter.
- Noteer direct na het horen een korte samenvatting op je telefoon
- Herhaal het opgedane feit hardop, ook al kijkt je collega je even raar aan
- Maak een associatie: “Die sprinter – dat is iedere woensdag als ik naar Utrecht ga…”
niet iedereen gelooft meteen dat dit werkt. Mijn eigen ervaring: drie maanden geleden probeerde ik deze truc bij een cursus – en heel eerlijk, ik vergeet sindsdien minder van de stof. hoewel, misschien had ik gewoon een goede dag.
Waarom juist 20 seconden?
Het getal lijkt willekeurig, maar verschillende onderzoeken (zoals gepubliceerd in “Nature Neuroscience”, 2021) wijzen uit: ons werkgeheugen houdt nieuwe informatie ongeveer 20 tot 30 seconden vast voordat het ‘gearchiveerd’ of gewoon verwijderd wordt. als je daar nét op dat moment bovenop zit, is de kans groter dat je het straks nog weet.
Collega’s van me bij een digitale marketingbureau in Rotterdam doen dit dus met alle klantdata – elke meeting eindigt met een supersnelle opsomming. “Kost niets, levert wél bijna altijd minder fouten op”, zeggen ze.
Kan ik deze regel altijd toepassen?
Misschien niet bij alles. Sommige dingen (zoals een nieuw recept van mijn moeder) moet ik vaker herhalen of zelfs uitproberen. Maar voor feitjes, namen, belangrijke afspraken? 20 seconden is verrassend genoeg. in algemene zin werkt het vooral als je actief handelt – niet zomaar passief horen, maar dus iets doen: schrijven, vertellen, tekenen…
En ja, het vraagt wat lef, vooral in gezelschap. maar kijk, ik typ dit nu en de helft onthoud ik puur omdat ik het nog eens voor me zie.
Handige tips om zelf te starten
- Zodra je iets nieuws hoort, pauzeer – spreek de kern uit, zelfs zachtjes
- Zet altijd een notitie klaar op je mobiel (de standaard Notities-app werkt prima)
- Verbind feiten aan dagelijkse context, bijvoorbeeld metrohaltes, koffiemerken of je favoriete snackbar
kortom, experimenteren kan eigenlijk overal. Of het nu op het station is, op kantoor of thuis aan tafel bij een bord stamppot. Zelf doe ik het trouwens nu bewust als ik straatnamen hoor – helpt, als je je route niet wil vergeten.
En u? Heeft u zelf handige geheugenhacks? Of werkt die 20-seconden regel voor u totaal niet? laat het weten – ben vooral benieuwd naar de onverwachte successen, of juist de bizarre mislukkingen. In ieder geval: onthoud dit artikel even 20 seconden… wie weet.
