Op een verjaardagsfeestje vorige maand vroeg iemand zich hardop af: “Is schrijven met de hand nou serieus beter voor je brein?” Verrassend genoeg liet nieuw onderzoek van de Universiteit van Stavanger zien dat je geheugen met tot wel 65% verbetert als je ouderwets pen en papier gebruikt. je denkt misschien: leuk, maar wat moet ik daar nu écht mee?
Van toetsenbord naar pen – een onverwachte wending
In een tijd waarin laptops en smartphones overheersen — wie schrijft er nog iets met de hand behalve de boodschappenlijst? Toch is er duidelijk verschil. Toen ik laatst m’n oude dagboeken vond, merkte ik meteen: ik kon me dingen haarscherp herinneren van vijf jaar geleden. Mijn collega Froukje zei iets vergelijkbaars: “Als ik notulen maak op papier onthoud ik het halve overleg, achter een laptop ben ik de helft alweer kwijt.”
Hoe werkt dat precies: het geheugen en handschrijven?
Het komt dus niet uit de lucht vallen. Handmatig schrijven vraagt meer van je hersenen: je zet niet alleen woorden op papier, maar bent bezig met vormen, bewegingen, zelfs kleine foutjes verbeteren — het activeert motorische én cognitieve zones. Dat is precies wat onderzoekers nu ook daadwerkelijk kunnen meten, met die mooie hersenscans en alles. Gek genoeg werkt dat typen veel vlakker: eigenlijk tik je alleen letters zonder erbij stil te staan.
- Betere focus: Minder afgeleid dan achter schermen.
- Dieper begrip: Je hersenen verwerken informatie op meerdere manieren tegelijk.
- Krachtiger geheugen: Je onthoudt écht meer — tot 65%, als je recente cijfers gelooft.
Handige tips voor wie weer een pen durft te pakken
Oke, klinkt leuk, maar hoe krijg je dit in je dagelijkse leven? Drie simpele mogelijkheden die ik zelf heb getest (met wisselend succes, ik geef het toe):
- Pak een fysiek notitieboek voor werkoverleggen — ik koop m’n Moleskine meestal bij Van Piere of Hema.
- Schrijf ochtend- of dankbaarheidslijstjes — werkte verrassend goed toen ik dat in de herfst een maand volhield.
- Stuur af en toe een kaart of handgeschreven brief — mijn oma in Zwolle antwoordt altijd direct.
Natuurlijk — niet iedereen zal nu álles weer met de hand gaan noteren (ik zelf houd het bij belangrijke punten, to do’s en brainstorms). Toch, toen we dit laatst in onze groepsapp bestierendiscussieerden, zei iemand: “Ik dacht dat ik alleen ouderwets was, fijn dat het echt nut heeft.” Misschien ben ik ook gewoon nostalgisch, maar wie weet is dat geen toeval.
Zitten er ook nadelen aan?
Toch even eerlijk: het duurt soms langer, je hand kan kramp krijgen (die van mij zeker na het schrijven van drie boodschappenlijstjes achter elkaar…), en je verliest sneller een papiertje dan een digitale notitie. Al zei mijn buurman vorige week: “Digitaal is sneller, maar je vergeet het net zo hard weer.” Dus — er zijn haken en ogen, niet alles is zwart-wit.
Samengevat… Maar ook weer niet helemaal
Handmatig schrijven triggert je geheugen krachtiger dan je denkt, dat is nu wel duidelijk. Maar hoeveel effect het voor jou heeft — geen idee, misschien verschilt dat per persoon. In ieder geval: de kans is groot dat je méér onthoudt, en misschien ontdek je er zelfs een nieuwe hobby bij. Probeer het gewoon weer eens. En deel hieronder je ervaring — altijd leuk om te zien wie z’n handschrift nog herkent…