Je hebt het vast wel eens geprobeerd: die zogenaamd magische ochtendroutine van een Amerikaanse CEO, of het avondritueel uit een minimalistische blog. Maar werkt dat ook echt in jouw dagelijkse leven hier in Nederland — met de files op de A2, kinderen die om zes uur wakker zijn en het geluid van een buurman die alweer om half acht z’n bladblazer aanzet?

Geloof me, ik was er ook zo één die dacht dat productiviteit draait om 5 uur opstaan en liters water drinken. Totdat het leven ertussen kwam. In deze gids zoek ik uit — aan de hand van mijn eigen struikelpartijen, ervaringen van vrienden en wat wetenschap — wat Nederlandse ochtend- en avondrituelen écht bijdragen aan je productiviteit. En misschien neem je er iets van mee. of juist helemaal niks — dat is ook oké.

Waarom rituelen überhaupt?

Volgens onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (ja, gewoon uit onze eigen achtertuin) verhogen kleine, herhaalbare handelingen ons gevoel van controle. Klinkt logisch. Mijn collega uit Utrecht zweert bijvoorbeeld bij haar bakkie Douwe Egberts en tien minuten fietsen langs de grachten voordat haar dag begint — alleen dan voelt ze zich een beetje mens.

• Makkelijk starten vermindert keuzestress
• Herhaling geeft rust als de dag chaotisch dreigt te worden
• Kleine succesmomenten geven motivatie — of het nou afwassen is of je to-do-lijst afvinken

Maar het lastige: wat voor de één werkt, voelt voor de ander als een straf.

Ochtendrituelen: koud douchen of gewoon rustig wakker worden?

Op LinkedIn zie ik het vaak: mensen die voor zonsopgang joggen door het Vondelpark, affirmaties opschrijven of starten met een koude douche. Maar eerlijk — heb jij daar met de Nederlandse winter zin in? Ik probeerde het vorige maand na het lezen van zo’n zelfhulpboek. Resultaat: tien minuten bibberen, geen inspiratie, alleen het gevoel dat ik m’n gasrekening opjaag.

Meer gangbaar bij ons: het ontbijt met pindakaas, krantje NRC (of nu.nl — afhankelijk van hoe wakker je bent), wat doelloos door Instagram scrollen. Mijn buurvrouw zegt altijd: “Hoe de ochtend begint, zo loopt de dag.” Daar zit iets in. Een routine hoeft niet per se spectaculair, maar wel haalbaar te zijn.

• Plan je dag met één minuut notities
• Nog even blijven liggen — soms het beste wat je kunt doen
• Licht, frisse lucht (raam open!), kort buiten lopen

En — geen grap — een vriend uit Rotterdam zweert bij de geur van verse koffie: “Anders functioneer ik gewoon niet.”

Avondrituelen: tot rust komen na een drukke dag

Nu de avonden langer worden, merk ik bij mezelf dat ik vaak te lang achter de laptop blijf hangen — soms verlies ik het besef van tijd bij het kijken van een serie of het lezen van eindeloos veel WhatsAppjes in de buurtapp. Misschien herken je het wel.

Wat werkt? Volgens de psychologen van het Trimbos-instituut is het vooral belangrijk dat avondrituelen niet te streng zijn. Dus geen telefoon, geen schermen — klinkt makkelijk, maar wie lukt dat nog om negen uur ‘s avonds na een lange dag? Sommige mensen lukt het met wandelen (een ommetje door het park, even langs de Appie voor een snack), anderen met een boek of een bad (moet je natuurlijk wel een bad hebben — dat is hier zeldzaam).

• Licht dimmen en kaarsjes aan doen — geeft rust
• Een lijstje opschrijven met dankbare momenten
• Warm drankje (een kopje kruidenthee of chocomel werkt altijd voor mij)
• Schermtijd instellen: na 22.00 uur telefoon uit

Natuurlijk, ik doe dit ook niet elke dag. Soms ben ik om half twaalf nog emails aan het beantwoorden — en soms maakt dat ook helemaal niets uit, eerlijk gezegd. het leven in Nederland is niet perfect georganiseerd, en dat is juist prima.

Dus: welke routine maakt je productiever?

Heel eerlijk: dé gouden tip bestaat niet. Wat helpt, is consistentie in kleine, fijne gewoontes die bij jouw ritme en gezin passen. Misschien werkt voor jou juist een avondwandeling met de hond — mijn moeder zweert daarbij. Of je wordt rustig van even niksen op de bank voordat je dag echt begint.

Er is geen “one size fits all”-oplossing, hoe vaak de media dat ook beweren. Probeer dingen uit, verander het als het niet werkt en voel je vooral niet schuldig als je geen magische routine hebt zoals die goeroe uit Silicon Valley.

In het kort: houd het simpel, maak het Hollands nuchter — en doe waar jij je goed bij voelt.

En nu jij: deel jouw ritueel!

Mocht je een ochtend- of avondgewoonte hebben waar je écht niet zonder kunt: laat het hieronder achter in de reacties. misschien krijg je iemand ermee aan het glimlachen — of probeer ik het binnenkort zelf uit. In ieder geval: fijne dag, en vergeet niet af en toe lekker eigenwijs te zijn. Nou ja, zoiets dus…