Ooit geprobeerd om echt in stilte te studeren—ik bedoel geen Spotify, geen nieuws op de achtergrond, zelfs de kat mag niet spinnen? Ik niet zo lang geleden wel, na een tip van een vriend die beweerde dat zijn brein er ‘rustiger van werd’. Wilde ik ook – zeker toen zelfs de buurvrouw zei dat zij hierdoor beter slaapt. Maar werkt het? En wat levert ‘leer-stilte’ je op als je 20 minuten per dag volhoudt?
Waarom stilte eigenlijk?
Op een gewone dinsdagmiddag drie maanden terug dacht ik: proberen kan geen kwaad. De wetenschap is hier trouwens best duidelijk over – hersenen krijgen écht een pauze in stilte. Ze registreren minder prikkels, waardoor je focus op één taak omhoog schiet. niet voor niks sturen sommige scholen kids zonder telefoon naar de bieb.
Volgens onderzoek van de Universiteit van Amsterdam presteren studenten tot 20% beter na korte, stille studiesessies. Klinkt logisch, maar: kan dat niet gewoon met lo-fi beats aan? Nou ja, misschien, maar…
Hoe begin je met 20 stille minuten per dag?
Dit klinkt simpel, maar Nederland is zelden stil. Trams, bouwvakkers, de bel van de bakker om de hoek. Toch werkte voor mij dit stappenplan:
- Plan vooruit – ik pak vaak de ochtend, als zelfs de straatkatten nog slapen.
- Telefoon uit. Echt uit—ik gebruikte zelfs de vliegmodus.
- Huisgenoten of familie waarschuwen (“Mam, alsjeblieft niet stofzuigen tussen 7:30 en 8:00”).
- Timer instellen op 20 minuten. Klein detail, maar voorkomt dat je steeds op de klok kijkt.
- Voor afleiding op papier schrijven wat je te binnen schiet. Anders blijf je eraan denken…
De eerste paar dagen voelde het vreemd, haast leeg. Maar na een week begon het te wennen. Concentratie werd een beetje zoals fietsen zonder zijwieltjes: het ging niet vanzelf, maar ineens snapte ik hoe het hoorde te voelen.
Wat levert het écht op?
Recent sprak ik een collega bij de koffieautomaat (oud type: maakt herrie). Zij zette haar wekker elke dag 20 minuten stil studeren, zelfs tijdens de tentamenweek. Volgens haar kon ze meer stof opnemen en onthield ze het langer. Ikzelf merkte vooral dat ik minder snel afgeleid raakte – trouwens, soms viel ik zelfs even in gedachten weg en moest ik lachen om m’n eigen dagdromen. Of dat gewenst effect is? Geen idee, maar het voelde wel frisser als ik daarna verder ging.
Er zijn trouwens psychologische voordelen. Onderzoekers aan de Radboud Universiteit vonden dat korte periodes van stilte hartslag en stress kunnen verlagen. Geen wonder dat steeds meer mensen stilte-retreats boeken in Friesland (serieus, Google het eens).
Klein overzicht: stilte vs. muziek
- Stilte: Minder afleiding, meer rust, betere geheugenopslag. Maar soms iets te saai – tenzij je eraan went.
- Muziek: Motivatie kan omhoog, vooral met instrumentale tracks. Maar tekst, beats of zelfs klassieke muziek kunnen je hersenen alsnog bezighouden.
Ik wissel nog steeds wel eens af. Maar als ik echt iets moet leren voor m’n werk, merk ik: stilte wint het toch vaak, hoewel het niet altijd makkelijk is.
Praktische tips (waar je morgen iets mee kan)
- Begin klein: 5 minuten is ook goed, niemand die het checkt.
- Probeer het na de lunch – je brein is dan even wat trager en stilte kan dan een boost geven.
- Gebruik een notitieblok om afleiding te ‘parkeren’.
- Experimenteer met plekken: keuken, balkon, zelfs de trap werkte bij mij. Gek, maar waar.
En misschien werkt het niet direct – geef het een week. Mijn buurman gaf het na één dag op omdat “de kinderen alsnog schreeuwden”. Tja…
In het kort & uw beurt
Elke dag 20 minuten in stilte leren is niet spectaculair—maar het doet wél iets met je brein, focus en stress. Mogelijk ervaar je zelf iets anders, niet iedereen is tenslotte hetzelfde. In ieder geval vind ik het vaak rustiger werken dan met muziek. Probeer het eens en deel hieronder of het je iets heeft gebracht – of stuur gerust de tip door naar die altijd drukke collega. In ieder geval: veel stilte toegewenst!
