Op een druilerige ochtend, terwijl ik mijn tanden stond te poetsen, drong het ineens tot me door: hoeveel mensen smeren eigenlijk nog steeds tandpasta op puistjes? Je zou denken dat iedereen wel weet dat het niet werkt — of toch niet? Op forums, in onze groepsapps vol ouderwetse beauty-tips en zelfs in gesprekken bij de kapper blijft deze huis-tuin-en-keukenremedie terugkomen. Maar wat zegt de wetenschap? En waarom zijn sommige dermatologen zo verbaasd over deze trend?

De oorsprong van de tandpasta-mythe

Vraag een gemiddelde Nederlander van boven de 25 naar puistjes en zij werden ooit naar de badkamer gestuurd met de tip: “Smeer er gewoon wat tandpasta op, morgenochtend is het weg!” M’n moeder zweerde erbij, m’n buurvrouw doet het nog steeds en op TikTok duiken om de haverklap filmpjes op. Niemand lijkt echt te weten waar het vandaan komt, maar de logica was simpel: tandpasta droogt uit, puistjes houden niet van droogte, dus probleem opgelost.

Wat zegt de dermatoloog?

Laat ik eerlijk zijn: ik stond er vroeger ook niet bij stil. Pas vorig jaar, toen mijn collega tijdens de lunch vertelde dat haar tienerdochter haar gezicht verbrandde omdat ze een dikke laag tandpasta op haar jeugdpuistjes had gesmeerd, ben ik het gaan uitzoeken. Volgens dermatologen — ik las een artikel in de Volkskrant en sprak zelfs met een lokale huidarts in Utrecht — doet tandpasta helemaal niets goeds voor je huid. Sterker nog: het ingrediënt triclosan (dat vroeger nog in sommige merken zat) is ondertussen verboden, en dingen als menthol en fluoride kunnen je huid flink irriteren.

• Uitdrogend effect? Ja, een beetje. Maar tegelijk trek je het vocht uit de huid eromheen, die wordt rood en schilferig.
• Bacteriën doden? Nee, tandpasta is gemaakt voor tanden, niet voor de bacteriën op je huid.
• Sneller weg? Misschien lijkt het zo door de uitdroging, maar meestal blijft er een narigheid achter.

Dermatologen zijn verbaasd dat deze tip blijft rondzingen als een oude rockhit op Radio 10. “Er zijn zoveel betere middelen, waarom zou je je gezicht behandelen met iets dat bedoeld is om koffie van je tanden te poetsen?”, kreeg ik letterlijk te horen.

Mogelijke gevolgen: van rode vlek tot mini-verbranding

De ervaring uit de buurt spreekt boekdelen. Mijn overbuurjongen — 17 jaar, altijd in de weer met Nivea en Instagram-filters — liep vorige maand met vlekken op zijn voorhoofd na een tandpasta-nacht. In ons wijkchatje was de consternatie groot. Want ja, sommige tandpasta’s bevatten schurende stoffen, die juist kleine wondjes kunnen maken. Komt daar nog zon op, dan is de schade niet te overzien.

Kortom: je krijgt vaak meer ellende dan opluchting. En ik ben echt niet roomser dan de paus, ook ik heb wel eens gedacht dat “niets doen” geen optie was. Maar als je huid reageert met pijn, roodheid, schilfertjes of zelfs blaren — trek dan aan de bel.

Wat kun je wél doen tegen puistjes?

Het lijkt een open deur, maar een goede reiniger, niet te veel scrubben, af en toe een uitje naar de Etos voor een milde BHA of salicylzuur — en vooral: afblijven. Niet uitknijpen, niet krabben. En voor wie écht last heeft: een bezoek aan een professionele huidtherapeut is geen overbodige luxe.

• Gebruik producten die echt bedoeld zijn om puistjes aan te pakken (denk: La Roche-Posay, Biodermal, Dermolin)
• Slaap op een schone kussensloop en raak je gezicht zo min mogelijk aan
• Eet wat minder zuivel, zo tipte een vriendin van me — al is daar niet iedereen het over eens…

In het kort: tandpasta op puistjes is een trucje dat al jaren meegaat, maar met meer foute dan goede afloop. Maar ja, misschien heb jij er wel baat bij gehad — hoewel, daar ben ik eerlijk gezegd niet zeker van.

Heb jij het ooit geprobeerd?

In onze drukke groepschat is dit een running joke: wie er nog in trapte, moet trakteren op koffie van de HEMA. Vertel vooral in de reacties: heb jij ooit tandpasta op je puistjes gesmeerd? En werkte het? Misschien ben jij de uitzondering die de regel bevestigt… In elk geval: deel je ervaring, wie weet help je een ander!

Nou ja, dat dus. En mocht je het nog steeds overwegen — misschien toch eerst even checken met een dermatoloog. In ieder geval: blijf kritisch, en laat je niet gek maken door alles wat je op socials ziet.