Op papier lijkt het ideaal: WhatsAppen met vrienden, muziek op de achtergrond, ondertussen studeren voor dat tentamen. We doen het allemaal — soms onbewust. Maar wist je dat je brein daar z’n compleet eigen mening over heeft? Nieuw onderzoek duikt weer op in onze nieuwsfeeds, maar eerlijk gezegd, de uitkomsten zijn soms allesbehalve voorspelbaar.

Iedereen doet aan multitasken… toch?

Tot voor kort dacht ik zelf: multitasken is gewoon een vaardigheid. Op kantoor in Amsterdam — open space, mensen lopen, koffiegeur — heb je eigenlijk geen keus. M’n collega van marketing zei laatst nog: “Met vier schermen tegelijk werken hoort erbij, anders blijf je achter.” Misschien herkenbaar. Alleen ergens tussen alle laptops, Slack-notificaties en studiesheets bekruipt je toch het gevoel: gaat er niet iets mis?

Wat zegt je brein?

Neurowetenschappers (Universiteit Utrecht had er net een stuk over) leggen uit: ons brein is gemaakt om te focussen op één taak tegelijk. Wanneer je tijdens het studeren steeds even je Instagram checkt of chat met je docent over Teams — verspil je switch-cost energie. Dat klinkt suf, maar betekent dus echt letterlijk dat je hersenen elke keer een klein beetje resetten.

• Gemiddeld duurt het tot 23 minuten om weer volledig terug te zijn bij je oorspronkelijke taak nadat je bent afgeleid — beetje schokkend, toch?
• Langdurige multitaskers scoren lager bij concentratie-opgaven — volgens een studie die we vorige maand in onze groepsapp bespraken
• Bovendien krijg je sneller mentale vermoeidheid — op het moment zelf lijkt alles oké, maar ‘savonds val je voor de tv in slaap, trust me.

Het gekke: hoewel de meeste mensen denken dat ze er goed in zijn, blijkt uit onderzoeken dat dit maar bij een paar procent van de bevolking echt klopt. Rest van ons? Die denken het vooral…

Realiteit: multitasken leert je vooral afgeleid zijn

Persoonlijk dacht ik altijd dat muziek zonder zang prima was tijdens het leren — Totdat ik vorige week (de week van die hittegolf) m’n favoriete playlist opzette en de helft van m’n samenvatting mistte. Zelfs als je denkt dat je ‘achtergrondgeluid’ onschuldig is: hersenen pakken toch elke prikkel op. Mijn buurmeisje, eerstejaars aan de HvA, merkte op haar beurt: zodra ze haar telefoon buiten handbereik legt, is ze in een uur klaar. Met telefoon? Anderhalf. Soms twee.

Kan je jezelf afleren om te multitasken?

Korte antwoord: ja, maar makkelijk is het niet. In ons team delen we soms kleine hacks — de één zet notificaties op stil (werkt bij drukke dagen), de ander gebruikt ‘focus-modus’ op de laptop. Er zijn zelfs speciale apps als Forest of Flipd die je letterlijk belonen als je je telefoon weglegt. Werkt niet voor iedereen, hoewel… misschien ben ik gewoon makkelijk af te leiden.

Natuurlijk, soms moet je even reageren op dat appje. Maar probeer eens: telefoon in de keuken bij je ouders laten (m’n moeder wordt altijd gek van m’n getril aan tafel), leren in korte blokken met pauze, of je takenlijst opsplitsen per uur. Na een week merk je verschil — al is het maar een beetje.

Het onverwachte voordeel van single-tasken

Waar ik echt van opkeek: je slaat dingen niet alleen sneller op, maar je onthoudt ze ook langer. Onlangs hoorde ik van een docent van de VU dat zelfs na een maand studenten die zonder afleiding studeerden, twee keer zoveel wisten als ‘multitaskers’. Klein verschil, groot effect als het gaat om je tentamens.

In het kort? Multitasken maakt leren moeilijker dan het lijkt. Probeer het eens een weekje anders — misschien verrast het je, of kom je tot een heel andere conclusie. In ieder geval, laat even weten in de reacties onderaan hoe het bij jou werkt, of welke hack je gebruikt. Kunnen we allemaal weer iets van leren.